De Belastingdienst en de Onderwijsinspectie doen onderzoek naar grootschalige fraude met de afdrachtvermindering onderwijs. Werkgevers zouden een bedrag van zo'n € 15 miljoen aan onterecht belastingvoordeel hebben gehad. De werkgevers stuurden hun personeel naar een opleiding waarvan de kwaliteit twijfelachtig was of die alleen op papier aan de wettelijke eisen voldeed.
Duizenden beroepschauffeurs, medewerkers van sociale werkplaatsen en Poolse uitzendkrachten hebben een opleiding gevolgd die niet voldeed aan de regels van de Wet vermindering afdracht loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen (WVA). Hun werkgevers zouden de afdrachtvermindering onderwijs vooral hebben gebruikt om er financieel beter van te worden. Ook onderwijsinstellingen maakten misbruik van de regeling door nepdiploma’s uit te reiken.
Sommige werkgevers zouden kortdurende cursussen of opleidingen hebben opgerekt tot de maximale termijn van drie jaar, om de afdrachtvermindering onderwijs zo lang mogelijk te kunnen toepassen. Vaak was er alleen op papier sprake van een opleiding die in aanmerking kwam voor afdrachtvermindering. Soms was het bedrag van het fiscale voordeel hoger dan de kosten voor het volgen van de opleiding.
Of een werkgever afdrachtvermindering onderwijs mag toepassen, is lastig te controleren voor de Belastingdienst. Pas bij een eventuele controle (achteraf) wordt immers duidelijk of de werkgever de korting op de loonbelasting terecht heeft toegepast. Per 1 januari 2014 wordt de afdrachtvermindering daarom vervangen door een subsidieregeling. Het voordeel van een subsidieregeling is dat de aanvraag vooraf wordt getoetst. Misbruik komt dan mogelijk sneller aan het licht.