Het ophogen van de grens voor ‘excessieve’ leningen van directeuren-grootaandeelhouders (dga’s) bij hun eigen bv’s kost de schatkist meer dan gedacht. Dat blijkt uit een nieuwe raming. Het kabinet verwacht namelijk dat dga’s hun schulden zullen laten oplopen richting de nieuwe grens van € 700.000, en dat scheelt belastinginkomsten.
Het kabinet wil al te hoge leningen van dga’s en andere houders van een aanmerkelijk belang bij de eigen bv aanpakken. Door te lenen uit de bv in plaats van het geld uit laten keren als dividend kunnen dga’s in de ogen van het kabinet de belastingheffing te lang uitstellen.
Daarom is er een wetsvoorstel dat leningen boven een bepaalde grens aanmerkt als ‘excessief’. Het gedeelte boven de grens wordt dan automatisch belast als inkomen in box 2 van de inkomstenbelasting (infographic). Het nieuwe kabinet heeft in het regeerakkoord afgesproken om de grens voor excessieve leningen te verhogen van € 500.000 naar € 700.000. Dat betekent dat ook minder dga’s geraakt worden door de maatregel. In totaal zou zo’n € 9,9 miljard aan vermogen geraakt worden, in plaats van de eerder geraamde € 11,8 miljard. Het is voorlopig nog steeds de bedoeling dat de maatregel op 1 januari 2023 ingaat. Dat betekent dat de Belastingdienst eind 2023 voor het eerst zal peilen hoe hoog de schuld van de dga bij de eigen bv is.
In het regeerakkoord raamde het kabinet het gemis aan belastinginkomsten door de hogere grens op € 6 miljoen. Maar uit een nieuwe raming (pdf) blijkt dat het eerder € 15 miljoen is. Reden is dat dga’s die hun schuld de afgelopen jaren hebben afgebouwd richting de oorspronkelijke grens van € 500.000, die schuld weer zullen laten oplopen. Zij kiezen nu voor lenen in plaats van voor een dividenduitkering, en dat levert dus minder belastinginkomsten op in box 2.
Over de financiële dekking van de € 9 miljoen aan extra gemiste belastinginkomsten besluit het kabinet in augustus. Het is gebruikelijk om die dekking in dezelfde belastingsoort te zoeken als waar het gat ontstaat. Dat kan leiden tot een nieuwe rekening voor dga’s, want ook in de Voorjaarsnota staan al diverse maatregelen die juist de dga raken. Zo komt er vanaf 2024 een nieuw toptarief in box 2 en gaat vanaf 2023 de winstgrens voor het lage tarief in de vennootschapsbelasting omlaag.