De Sociaal-Economische Raad (SER) ontving in 2021 een recordaantal meldingen van fusies en overnames. Niet altijd werden de Fusiegedragsregels correct nageleefd. Dat is één van de punten waar ook de ondernemingsraad (OR) op kan letten tijdens het fusie- of overnametraject en het OR-advies hierover.
In 2021 zijn er 892 fusies en overnames gemeld bij de SER. In 2020 waren dat er 633. De coronacrisis is waarschijnlijk de oorzaak van deze stijging van 41%. Veel organisaties hadden toen moeite om het hoofd boven water te houden. Een fusie is een manier om de organisatie alsnog te laten overleven. Ook is er waarschijnlijk een inhaalslag gemaakt met fusies waarmee eerder gewacht is, bijvoorbeeld om te bekijken hoe de coronacrisis zich zou ontwikkelen. De meeste meldingen kwamen uit de dienstensector (376), de industrie- en bouwsector(184) en de handelssector (148).
De OR heeft de nodige rechten en bevoegdheden bij een fusie (artikel). Zo heeft de OR adviesrecht bij een fusie of overname (artikel 25 van de Wet op de ondernemingsraden). De OR heeft daarbij de taak om te bekijken of de voorgenomen plannen voor de fusie of overname de organisatie daadwerkelijk ten goede komen en om te voorkomen dat deze plannen nadelige gevolgen voor de werknemers hebben. De Fusiegedragsregels van de SER zijn bedoeld om de belangen van werknemers bij een voorgenomen fusie of overname te beschermen. Deze regels kan de OR dus als leidraad gebruiken tijdens het traject voor de fusie of overname. Ook publiceerde de SER eerder een handreiking met aandachtspunten voor ondernemingsraden bij fusie en overname (artikel).
Eén van de fusiegedragsregels is bijvoorbeeld dat ondernemingen de plannen tijdig moeten melden aan de betrokken vakbonden en de SER. Zij moeten die melding maken op een moment dat de vakbonden via overleg met de fusiepartijen nog wezenlijke invloed kunnen uitoefenen op de plannen voor de fusie of overname en de uitvoering daarvan. Bovendien moeten de vakbonden hun oordeel kunnen delen met de OR, zodat de OR het oordeel van de vakbond kan meenemen in het OR-advies (tool) aan de ondernemer. In 2021 behandelde de Geschillencommissie Fusiegedragsregels van de SER vier klachten. Eén betrof een geslaagde bemiddeling, één werd tijdens de behandeling ingetrokken en in de overige twee zaken oordeelde de commissie dat de Fusiegedragsregels niet correct werden nageleefd.