De ondernemingsraad (OR) heeft adviesrecht als de bestuurder een groep werknemers wil werven of inhuren. Het inschakelen van veel nieuwe werknemers kan gevolgen hebben voor de positie van de huidige werknemers. De OR moet daarom goed onderzoeken welke impact dit heeft op de achterban.
Het adviesrecht van de OR bij het inhuren of werven van een groep werknemers is vastgelegd in artikel 25, lid 1g van de Wet op de ondernemingsraden (WOR). De bestuurder is verplicht om de OR vooraf om advies te vragen, omdat het inschakelen van een groep werknemers invloed kan hebben op bijvoorbeeld de werkzaamheden of de baanzekerheid van de huidige werknemers. Als de nieuwe werknemers hun taken overnemen, worden de huidige werknemers mogelijk overbodig. De OR moet daarom bij de adviesaanvraag een aantal zaken in de gaten houden.
De OR doet er goed aan om te achterhalen wat de reden is voor het inhuren van een groep nieuwe werknemers. Is dat bijvoorbeeld om een tijdelijke piek in de werkzaamheden op te vangen, huurt hij hen in vanwege hun specifieke kennis of vaardigheden, of zijn de nieuwe arbeidskrachten misschien goedkoper? Ook moet de bestuurder de OR duidelijkheid geven over de gevolgen die het inhuren van een groep werknemers heeft voor de werkzaamheden en de positie van de huidige werknemers. Dit is belangrijke informatie om te beoordelen of het inhuren voor de organisatie als geheel een verstandig besluit is. In zijn advies kan de OR bijvoorbeeld opnemen dat de tijdelijke werknemers geen reguliere werkzaamheden mogen verrichten. Dat is bijvoorbeeld een prima optie als de bestuurder de werknemers wil inhuren vanwege hun specifieke kennis en vaardigheden, die in de organisatie ontbreken.
Ook de veiligheid op het werk is een belangrijk aandachtspunt. Uit de Monitor Arbeidsongevallen 2021 van de Nederlandse Arbeidsinspectie blijkt dat ingehuurde krachten een verhoogd veiligheidsrisico lopen op de werkvloer. Ga daarom na of de bestuurder goede voorzorgsmaatregelen heeft getroffen voor nieuwe of tijdelijke krachten. Ook moet de OR nagaan of er in de risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) en het bijbehorende plan van aanpak specifieke aandacht is voor de gevaren waaraan tijdelijke krachten worden blootgesteld.
Als de bestuurder na het OR-advies overgaat tot het inhuren of werven van een groep werknemers, kan het voor de medezeggenschap bevorderlijk zijn als deze groep werknemers vervroegd kiesrecht krijgt bij de OR-verkiezingen. Door een wijziging van de WOR per 1 januari 2022 (artikel) krijgen werknemers die in dienst zijn van de organisatie in principe na 3 maanden het recht om te stemmen (actief kiesrecht) of zich verkiesbaar te stellen bij de OR-verkiezingen (passief kiesrecht). Voorheen kregen werknemers deze rechten veelal pas na respectievelijk 6 en 12 maanden. Ingeleende werknemers krijgen na de wetswijziging na 18 maanden (in plaats van na 36 maanden) volwaardig kiesrecht. De OR mag deze termijnen, in overleg met de bestuurder, zowel verkorten als verlengen. Dit moet de OR dan wel vastleggen in het OR-reglement.