Om de status van algemeen nut beogende instelling (ANBI) te verkrijgen, moet uw organisatie onder andere aan de financiële publicatieverplichting voldoen. Bijna de helft van de ANBI’s voldoet niet aan dit vereiste. Dit blijkt uit onderzoek door Investico (platform voor onderzoeksjournalistiek) en Pointer (datajournalistiek platform).
De Belastingdienst wijst uw organisatie onder voorwaarden aan als ANBI. Het verkrijgen van de ANBI-status levert verschillende fiscale voordelen op: giftenaftrek, geen betaling erf- en schenkbelasting en teruggaaf energiebelasting. Momenteel zijn er 43.268 organisaties die deze status hebben. De ANBI-regeling zorgt ervoor dat er jaarlijks € 600 miljoen minder aan belastinggeld binnenkomt: € 367 miljoen door de giftenaftrek en € 215 miljoen door de vrijstelling van erf- en schenkbelasting. Uit recent onderzoek van Investico en Pointer blijkt echter dat veel organisaties hun zaakjes niet op orde hebben en daardoor niet voldoen aan de voorwaarden van de ANBI-status.
Het is aan de Belastingdienst om te controleren of de organisaties aan de voorwaarden voldoen. De fiscus moet bijvoorbeeld controleren of organisaties zich houden aan de publicatieplicht. Organisaties met de ANBI-status zijn elk jaar verplicht om de jaarrekening openbaar te maken. Dat moet binnen zes maanden na afloop van het boekjaar. De onderzoekers hebben een representatieve steekproef genomen bij 381 ANBI’s. Hieruit bleek dat 48% in september nog geen jaarverslag over 2018 had gepubliceerd. Een derde van de organisaties had zelfs geen jaarverslag over 2017 gepubliceerd. Bij 3,6% van alle ANBI’s bleek zelfs dat de organisaties geen werkende website aan de Belastingdienst hadden doorgegeven.
Uit de evaluatie van de Belastingdienst van eind 2016 bleek al dat er geen sluitende controle is bij organisaties met de ANBI-status. De Belastingdienst controleerde in dat jaar 3.090 organisaties op de publicatie en trok de status bij 200 organisaties in, omdat ze niet aan de vereisten voldeden. De Belastingdienst heeft al laten weten dat het niet tijdig publiceren van de jaarrekening reden is voor nader onderzoek. De organisatie krijgt in eerste instantie een verzoek om de fout te herstellen. Daarna volgt mogelijk een uitgebreider en arbeidsintensiever traject. SP-Kamerlid Renske Leijten heeft naar aanleiding van het onderzoek door Investico en Pointer opheldering gevraagd bij de Minister van Financiën. Ze wil van de minister meer weten over de controle van de Belastingdienst bij ANBI’s.