De Arbowet stelt dat een organisatie werknemers goed moet informeren over de arbeidsomstandigheden. Bij organisaties waar mensen werken die de Nederlandse taal niet of niet goed machtig zijn, geldt daarbij nog dat de communicatie begrijpelijk moet zijn. Mocht er een ongeval op de werkplek plaatsvinden, dan weegt Inspectie SZW bij het onderzoek de rol van taalbeheersing en begrijpelijke communicatie mee.
Volgens de Arbowet moet voorlichting over de arbeidsomstandigheden doeltreffend zijn. Dit betekent dat voorlichting over arbeidsomstandigheden niet alleen moet zijn afgestemd op de capaciteiten van de betrokken werknemers, maar ook in een taal die ze beheersen én op hun taalniveau. Door het toenemend aantal anderstaligen op de werkvloer is het risico op miscommunicatie een steeds groter wordend probleem. Vergeet ook laaggeletterdheid niet. Bij slechte kennisuitwisseling over de werking van machines, werkkledingvoorschriften en andere veiligheidsvoorschriften kan de veiligheid van de werknemer in gevaar komen.
Wat betreft taal zijn er een drietal aspecten te onderscheiden: taalvaardigheid van de werknemers, taalbeheersing op het werk en taalverschillen. De taalvaardigheid van de werknemer is de mate waarin de werknemer zichzelf verstaanbaar kan maken, een gesprek kan voeren, kan lezen en kan schrijven. Taalbeheersing op het werk gaat over de mate waarin de taalvaardigheid van de werknemers past bij het benodigde taalniveau op het werk. Bij taalverschillen gaat het over werknemers die een andere moedertaal spreken. Hierdoor ontstaan er taalverschillen op de werkvloer. Het eenvoudigweg maar even vertalen van instructies en die vervolgens uitreiken is dan zeker niet voldoende. Werknemers moeten namelijk altijd de gelegenheid hebben om direct mondeling vragen te stellen. Het gebruik van veiligheidstekens en pictogrammen kan het risico van misverstanden en arbeidsongevallen verkleinen. Door het gebruik van kleuren en symbolen kunnen werknemers direct begrijpen wat ze moeten doen of laten.
In deze coronaperiode zijn er ook veel organisaties die uitzendkrachten inhuren. Vergeet hen niet bij de voorlichting over arbeidsomstandigheden! Ook zij lopen arbeidsrisico’s. Elke organisatie die met uitzendkrachten gaat werken moet hen informeren voordat zij aan hun taken beginnen. Voor uitzendbureaus en uitzendkrachten zijn er voor diverse beroepsgroepen checklists in allerlei talen opgesteld. Als u de uitzendkracht zo’n lijst laat ondertekenen, geeft hij aan dat de informatie aan hem is uitgelegd en dat hij die heeft begrepen.