Werken in lawaai is belastend en kan gehoorschade veroorzaken. In het Arbobesluit wordt hiervoor een grens aangegeven van 80 decibel. Maar ook minder hard geluid dat niet direct schade veroorzaakt, kan zo hinderlijk zijn dat het als belastend ervaren wordt.

Decibellen

Het is vaak moeilijk in te schatten hoe hard een geluid is. Daarom moet u dit meten met een geluidsmeter, bij voorkeur eentje met een zogeheten A-filter, waarmee u de gevoelssterkte van geluid kunt bepalen. Dit gebeurt meestal aan de hand van steekproeven. Voor kantoren wordt een geluidsniveau van 45 dB nagestreefd. Hieronder enkele voorbeelden:

• gefluister, een tikkende klok 30dB
• geluid van een stille printer 45dB
• een gesprek tussen twee personen 60dB
• een rookmelder die afgaat 85dB
• druk stadsverkeer 90dB
• sirene van een ambulance 120dB

Niet schadelijk, wel hinderlijk

Geluid dat niet schadelijk is, kan nog wel hinderlijk zijn en zorgen voor stress bij werknemers. Soms kan hinderlijk geluid de gezondheid zelfs schaden; daarom moet u er wel alert op zijn en klachten van werknemers serieus nemen. Hinderlijk geluid op de werkvloer kan variëren van pratende collega’s en het gezoem van pc’s en airco’s tot het geratel van printers, gedreun van machines en gestamp van langslopende mensen. Ook geluiden van buiten kunnen binnen voor geluidshinder zorgen.

Uitleg dB(A)

Er is sprake van schadelijk geluid als iemand wordt blootgesteld aan een gemiddeld geluidsniveau van minimaal 80 dB(A). Dit is niet helemaal hetzelfde als decibel: het geeft de ‘gevoelssterkte’ van het geluid weer. Ons gehoor kan verschillende tonen onderscheiden, maar ervaart deze niet even intensief.

Hoge tonen komen harder binnen dan lage tonen van evenveel decibel. Ze zijn ook schadelijker. Twee personen die praten, produceren tot op een meter afstand al een volume van 60 dB. Doen zij dit op hoge toon en in een galmende ruimte, dan kunnen zij en anderen in de omgeving dit geluid als harder beleven.

Hoeveel hinder iemand ervaart, hangt ook af van het werk dat hij in die omstandigheden doet. Als een werknemer een ingewikkelde tekst leest, kan hij minder hebben dan iemand die iets inpakt. De absolute bovenwaarde die is opgenomen in het Arbobesluit (artikel 6.8, lid 10), is 87 dB(A). Vanaf 80 dB moet de werkgever maatregelen nemen.

Maatregelen tegen lawaai

Bij maatregelen tegen lawaai moet de werkgever de arbeidshygiënische strategie volgen. Deze werkwijze kunt u ook hanteren als het geluidsniveau beneden de 80 dB blijft. Dat betekent dat u begint bij het wegnemen van de bron van het geluid.

In een kantoortuin kunt u printers en kopieermachines van de werkvloer halen en deze in een aparte ruimte plaatsen. Als u de bron niet kunt wegnemen, kunt u maatregelen nemen op collectief en individueel niveau.

Omgevingsgeluid kan van buiten en binnen het pand komen. Geluid van binnen kunt u tegenhouden of dempen door het plaatsen van wanden en het bekleden van muren, ramen en vloeren. Hoe groter de massa van de afscheiding, hoe beter het geluid wordt tegengehouden en geabsorbeerd.

Geluid van buiten kunt u moeilijk beïnvloeden, maar u kunt het wel zo veel mogelijk vermijden. Let dus bij de inrichting van kantoren op waar u bijvoorbeeld stilteplekken situeert. Bij voorkeur niet aan de zijde van het parkeerterrein en ook niet vlak naast de bedrijfskantine of een drukke doorgangsroute in het pand.

Sound masking

Een lastiger verhaal is geluid van de menselijke stem. Waar gewerkt wordt, wordt gepraat en soms bestaat het werk zelfs uit praten. Denk maar aan callcenters of spreekkamers. In zulke gevallen, maar ook in kantoortuinen, kan sound masking helpen: ongewenst geluid maskeren door tegengeluid.

Deze techniek verkleint de afstand waarbinnen een gesprek verstaanbaar is. Dat voorkomt dat mensen afgeleid raken en het verbetert de concentratie en de privacy.

Aan een ruimte wordt een onopvallend achtergrondgeluid toegevoegd dat dezelfde frequentie heeft als de menselijke stem, waardoor deze laatste minder goed waarneembaar is.

Een allerlaatste middel is het verstrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen zoals telefoonoortjes of een koptelefoon met speakers en microfoon. Die laatste neutraliseert het buitengeluid door geluid te produceren van tegengestelde golflengte.