Loonoffer ook in coronatijd niet vanzelfsprekend
Tweede Kamerleden hebben onlangs minister Koolmees van SZW vragen gesteld over de wettelijke voorschriften voor een loonoffer. Onder welke voorwaarden kan een werkgever zijn werknemers vragen een deel van hun loon in te leveren?
This news article is also available in English
Verzekeraar Aon vroeg de werknemers om vrijwillig 20% van hun loon in te leveren om te voorkomen dat de organisatie in de financiële problemen zou komen vanwege de coronacrisis. Kamerleden Van Weyenberg en Sneller van D66 hebben minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hierover uitleg gevraagd, omdat het om een financieel gezond bedrijf gaat. Daarnaast heeft het kabinet een aantal noodmaatregelen gelanceerd om organisaties financieel te ondersteunen en banen te behouden, waaronder de Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor behoud van werkgelegenheid (NOW). De verzekeraar maakt echter geen gebruik van de NOW.
Werknemer kan loonoffer weigeren
De wet regelt dat een werkgever maar beperkt de mogelijkheid heeft om een arbeidsvoorwaarde van een werknemer te wijzigen. De werkgever kan de werknemer vragen om een deel van zijn loon in te leveren, maar de werknemer heeft het recht om dit verzoek te weigeren. Een loonoffer brengt namelijk risico’s met zich mee voor de werknemer. Door een lager salaris kan de werknemer in de problemen komen met zijn betalingen. Bij een eventueel ontslag krijgt hij een lagere werkloosheidsuitkering en het loonoffer heeft gevolgen voor de pensioenopbouw. Voordat de werkgever zijn werknemers vraagt om een loonoffer te doen, moet hij eerst nagaan of er geen andere, minder ingrijpende maatregelen voorhanden zijn om kosten te besparen.
Vakbonden en OR betrekken bij loonoffer
Gaat de werknemer niet akkoord met het loonoffer, dan kan de werkgever proberen via een eenzijdig wijzigingsbeding (artikel) het salaris te wijzigen of een beroep doen op het goed werkgeverschap en goed werknemerschap. Hij doet er goed aan om de ondernemingsraad (OR) te betrekken bij de beslissing. Maar ook als de OR instemt met het loonoffer, moet de werkgever alsnog afspraken maken met de individuele werknemer over een wijziging van zijn arbeidsovereenkomst. Is de werkgever gebonden aan een cao – via lidmaatschap of een algemeenverbindendverklaring van de cao – dan is er bovendien instemming van de vakbonden en soms ontheffing van verplichtingen door de cao-partijen nodig. Bij Aon steunde de OR het verzoek van de directie aan de werknemers om een deel van hun loon in te leveren niet.