Om een nog hogere inflatie te voorkomen en de concurrentiepositie van organisaties niet te verzwakken, is er maatwerk nodig in de onderhandelingen over de cao-lonen in 2023. Daarvoor pleiten de werkgeversverenigingen in de Arbeidsvoorwaardennota 2023.
Werkgeversverenigingen AWVN, MKB-Nederland en VNO-NCW spreken in het jaarlijks terugkerende advies aan cao-onderhandelaars, genaamd ‘In goede aarde. Agenda voor een productief arbeidsvoorwaardenoverleg’ (pdf), hun zorgen uit over de economie. Door onder meer de hoge inflatie en het langdurig achterblijven van de productiviteitsgroei, staat de welvaart onder druk.
Hoewel werkgevers zich bewust zijn van de financiële uitdagingen van werknemers én het belang van voldoende koopkracht voor de gezondheid van de economie en maatschappij, moeten werkgevers voorzichtig zijn met het structureel verhogen van de lonen om de inflatie niet nog verder aan te wakkeren en hun concurrentiepositie niet te verzwakken. Bovendien zijn door de elkaar in rap tempo opvolgende crises niet alle organisaties en sectoren in staat om de lonen structureel te verhogen. Vakbond FNV legde eerder een looneis neer van 14,3% voor 2023. Zo’n forse verhoging vinden de werkgeverspartijen niet verstandig.
De sociale partners zouden de cao-onderhandelingen in 2023 moeten gebruiken om samen het verdienvermogen van Nederland op peil te houden. Dat betekent dat de loonafspraken afhankelijk moeten zijn van de situatie of sector. Een andere optie is om de arbeidsvoorwaarden te laten meebewegen bij grote mee- of tegenvallers of werknemers te ondersteunen of compenseren (artikel) met bijvoorbeeld eenmalige uitkeringen, kostenvergoedingen voor energiekosten, budgetcoaches, et cetera. Een organisatie of sector die het voor de wind gaat, doet er goed aan de ruimte voor hogere lonen of winstdeling (artikel) te benutten.
Daarnaast onderschrijven de werkgeversverenigingen het belang dat werkgevers en werknemers hun aandacht niet alleen vestigen op de financiële onzekerheid op de korte termijn, maar zich ook richten op verduurzaming, digitalisering en oplossingen rond de vergrijzing. Ook moeten onderwerpen als meer uren werken om de arbeidsmarktkrapte te verminderen, diversiteit en inclusie (artikel) en innovatie vaker op de agenda staan komend jaar.