Het wetgevingstraject voor meer testen op alcohol of drugs op de werkvloer is weer opgestart. Dat meldt minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een Kamerbrief. Het traject was tijdelijk stopgezet vanwege de coronacrisis.
De eerste aanzet voor een nieuwe wettelijke regeling dateert uit begin 2020. Door een wijziging van de Arbowet moet het voor werkgevers die vallen onder het Besluit risico’s zware ongevallen (BRZO), mogelijk worden om in vooraf vastgelegde specifieke risicosituaties voor specifieke functies en functiegroepen te testen op alcohol- of drugsgebruik.
In Nederland zijn er 400 werkgevers, voornamelijk actief in de chemische industrie, die onder de BRZO vallen. De maatregel beperkt zich tot deze groep, omdat hier het risico op een zwaar ongeval bij het verlies van controle over de processen groot is. Om te mogen testen, moet een werkgever een goed alcohol-, drugs- en medicijnenbeleid (ADM-beleid) hebben (tool). Ook zal er een rol zijn weggelegd voor de ondernemingsraad.
Mogelijk krijgen werkgevers in andere sectoren in de toekomst ook de wettelijke mogelijkheid om werknemers te testen. Nader onderzoek naar de alcohol- en drugsproblematiek in andere sectoren en de effectiviteit van de mogelijkheid tot testen op alcohol en drugs moet hier – samen met de ervaringen van de BRZO-organisaties – in de toekomst duidelijkheid over scheppen. Minister Van Gennip streeft ernaar om het wetsvoorstel in het najaar van 2022 aan te bieden voor internetconsultatie. Het duurt dus nog wel even voordat de nieuwe regels zijn ingevoerd.
Werkgevers hebben de verplichting om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving, dus ook met betrekking tot eventueel alcohol-, drugs- en medicijngebruik (artikel). Op dit moment is het afnemen van tests alleen toegestaan voor bepaalde beroepen op basis van onder meer de Scheepvaartverkeerswet, Spoorwegwet, de Wet lokaal spoor en de Wet luchtvaart. In afwachting van de wetswijziging hebben werkgevers wel voldoende mogelijkheden om een goed ADM-beleid te voeren. Zo is het belangrijk om aandacht te besteden aan preventie en het gesprek aan te gaan over verslavingsproblematiek (tool). Het Trimbos-instituut heeft een handreiking gepubliceerd die werkgevers kunnen gebruiken bij het vormen van hun ADM-beleid.
Meer informatie over het gebruik van alcohol, drugs en medicijnen op het werk vindt u in de toolbox Zo pakt u alcohol- en drugsgebruik (ADM) op het werk aan.