Vallen door werken op hoogte staat in de top vijf van oorzaken van een arbeidsongeval. Het is dus essentieel dat de werkgever voldoende maatregelen neemt om werknemers hiertegen te beschermen. Welke risico’s zijn er en wat kan de werkgever doen?
Op een werkplek waar het gevaar bestaat van hoogte te vallen, moet de werkgever risicobeperkende maatregelen nemen, zo bepaalt artikel 3.16 van het Arbobesluit. Dat moet in ieder geval als er gewerkt wordt op een hoogte 2,50 meter of hoger, maar ook bij werk lager dan 2,50 meter kunnen maatregelen vereist zijn. Dat is zo bij risicovolle omstandigheden, zoals gaten in vloeren of de afwezigheid van een railing. Beschermende maatregelen zijn bijvoorbeeld installeren van een veilige steiger, stelling of werkvloer of het aanbrengen van leuningen en hekwerken. Soms is dit niet mogelijk en mogen vangnetten of harnasgordels ook, eventueel samen met een valsopapparaat.
De werkgever volgt bij het treffen van maatregelen de arbeidshygiënische strategie (infographic). Dus alleen als het niet mogelijk is om te werken vanaf een veilige steiger of stelling, mogen andere maatregelen genomen worden, zoals het aanbrengen van een vangnet of het gebruik van persoonlijke valbeveiliging zoals een harnasgordel. Werknemers mogen ook niet in plaats van een steiger, met een ladder gaan werken omdat het valgevaar hierbij te groot is. Dit mag alleen voor beperkte tijd en als er geen andere mogelijkheid is om de plaats van de werkzaamheden te bereiken. De regels voor het veilig gebruik van arbeidsmiddelen zoals ladders en steigers staan in artikel 7.23a van het Arbobesluit.
Volgens artikel 3 van de Arbowet moet de werkgever zorgen voor gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. Hiervoor moet hij de risico’s van het werk in kaart brengen en een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) opstellen. De maatregelen om de risico’s van werken op hoogte weg te nemen, staan in het plan van aanpak dat bij de RI&E hoort. Belangrijk is dat uit de RI&E blijkt welke arbeidsmiddelen gebruikt mogen worden bij het werken op hoogte. Alle specifieke situaties waarin op hoogte wordt gewerkt, moeten worden beschreven, zodat werknemers weten wat ze moeten doen als er geen veilige steiger, stelling of werkvloer is.