Op 15 maart kunnen óók ondernemers weer naar de stembus voor de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Wat staat er op het spel voor het bedrijfsleven bij deze verkiezingen?
Het duidelijkste belang bij het komende provinciaal beleid zit bij ondernemers in de agrarische sector. De twaalf provincies spelen namelijk een belangrijke rol bij de uitvoering van het beleid om de stikstofuitstoot terug te dringen.
Hoewel de opzet van dit beleid al enigszins is uitgestippeld, kan een nieuw provinciebestuur nog wel proberen om scherper aan de wind te zeilen of juist de teugels iets te laten vieren. Dat bepaalt dus vrij direct hoe veel ruimte agrarische ondernemers krijgen. Maar als dit dossier niet opgelost wordt, blijft dat ook uitstralen naar andere sectoren. Want bijvoorbeeld de bouw moet momenteel de rem erop houden bij projecten die stikstof uitstoten.
Op de lijsten met beleidswensen die regionale ondernemersorganisaties al hebben opgesteld prijken uiteraard lokale kwesties. Zo willen ondernemers in de provincie Groningen dat de N33 richting de Eemshaven wordt doorontwikkeld naar een A33.
Daarnaast zijn er thema’s die door het hele land terugkeren op de lijstjes met ondernemerswensen. Zoals: een goed beleid rondom bedrijventerreinen en de regionale bereikbaarheid daarvan. En ook regie op het stroomnet, dat de omslag naar elektrisch die veel ondernemingen aan het maken zijn niet goed bij kan houden.
Verder zit er nog een meer politieke component aan de provinciale verkiezingen. De Statenleden kiezen namelijk op hun beurt weer de leden van de Eerste Kamer. Nu heeft het kabinet daar geen meerderheid, en moet dus steeds zoeken naar extra steun bij andere partijen om regelgeving door de Eerste Kamer te krijgen. Als de coalitiepartijen straks wél een meerderheid halen, maakt dat hun leven een stuk makkelijker. Zo niet, dan is het de vraag welke andere partijen groot genoeg worden om de regering aan een meerderheid te helpen. Dit kan gevolgen hebben voor het vervolg van grote dossiers, zoals de verbouwing van het pensioenstelsel. De wet die dit regelt moet namelijk nog door de Eerste Kamer.
Naast de Provinciale Staten zijn er tegelijkertijd ook verkiezingen voor de waterschappen. Om het financiële plaatje te schetsen: de 21 waterschappen die Nederland telt verwachten dit jaar € 3,5 miljard aan belasting te heffen, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dat is € 260 miljoen meer dan voor 2022 werd begroot. Een deel van dit bedrag wordt opgebracht door ondernemers, via onder meer de zuiveringsheffing en de watersysteemheffing. De eerste betalen ondernemingen die een aansluiting op het riool hebben, de tweede hangt samen met het bedrijfspand.
Voor ondernemers is de keuze deels zelfs belangrijker dan bij de vorige verkiezingen voor de waterschappen. Toen waren er namelijk nog een aantal zetels in het algemeen bestuur van het waterschap speciaal gereserveerd voor het bedrijfsleven (de ‘geborgde’ zetels). Maar met ingang van deze verkiezingen zijn deze geborgde zetels voor ondernemingen afgeschaft. Zij moeten dus nog meer hun invloed laten gelden via andere partijen.