Werkgevers nemen onvoldoende maatregelen om werknemers te beschermen tegen blootstelling aan ziekmakende stoffen. Niet alleen gevaarlijke stoffen zijn schadelijk, ook stoffen die onschuldig lijken richten gezondheidsschade aan.
Elk jaar overlijden ruim 4.000 werknemers aan een beroepsziekte. Bij ruim 3.000 komt dat door onveilig werken met stoffen. Het ministerie van SZW lanceerde daarom eerder dit jaar de campagne Veilig werken met gevaarlijke stoffen. Toch zijn het niet alleen gevaarlijke stoffen die een beroepsziekte kunnen veroorzaken; ook blootstelling aan ogenschijnlijk onschadelijke stoffen kunnen op termijn schade aan de gezondheid toebrengen. Werkgevers nemen nog onvoldoende maatregelen om werknemers hiertegen te beschermen. Daarom brengt Longalliantie Nederland de publicatie Opgelucht uit. Daarin staan verhalen van slachtoffers en voorbeelden van maatregelen die werkgevers kunnen nemen.
Een belangrijk begin voor de preventie van beroepsziekten door blootstelling aan stoffen is het in kaart brengen van de risico’s van de stoffen waarmee werknemers werken. Dat moet in de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) (tools) en bij gevaarlijke stoffen in de ARIE (de aanvullende RI&E). Een register van stoffen waarmee werknemers werken is daarbij onmisbaar. Uit eerder onderzoek Wettelijk kader in de praktijk (pdf) in opdracht van het ministerie van SZW bleek al dat werkgevers die registratie vaak niet op orde hebben. Het register moet ook worden onderhouden zodat het altijd up-to-date is. Daarnaast moeten werkgevers de individuele blootstelling van werknemers registreren.
Kerndeskundigen zoals de arbeidshygiënist en de bedrijfsarts kunnen een belangrijke rol spelen bij de preventie van beroepsziekten door blootstelling aan stoffen. Uit het onderzoek blijkt echter dat bedrijfsartsen van werkgevers zelden blootstellingsgegevens van werknemers ontvangen. Dat komt vooral doordat werkgevers nauwelijks zo’n register bijhouden. Hierdoor kan de bedrijfsarts deze gegevens ook niet in verband brengen met andere gegevens uit het medisch dossier en preventieve maatregelen nemen om ziekteverzuim te voorkomen. Om de bedrijfsarts in te lichten over de risico’s waar werknemers mee te maken, is het nuttig als de bedrijfsarts in ieder geval een exemplaar van de RI&E ontvangt.