Zo voorkom je een burn-out

Een burn-out is ontzettend vervelend voor een werknemer en leidt vaak tot langdurig ziekteverzuim. Het is daarom in het belang van zowel de werknemer als de werkgever om maatregelen te treffen die een burn-out kunnen voorkomen. Deze toolbox helpt bij het herkennen van signalen en het nemen van preventieve maatregelen. Als een werknemer tóch uitvalt met overspannenheid, een burn-out of een bore-out, geeft deze toolbox je de tools om de werknemer succesvol (en geduldig) te begeleiden bij de re-integratie. Ook komt de rol van de ondernemingsraad (OR) aan bod.

  • 1

    Download de interactieve inhoudsopgave

    Zo voorkom je dat werknemers een burn-out krijgen

    Herken de signalen, bevorder herstel en zorg voor minder verzuim

    Het herstellen van een burn-out of bore-out duurt erg lang, dus het is beter te voorkomen dan te genezen. Een burn-out kán gerelateerd zijn aan privéproblemen en de persoonlijkheid van de werknemer. Maar werkdruk, PSA, de organisatie en/of leidinggevenden spelen meestal een belangrijke rol. Met deze toolbox leer je hoe je burn-outs bij werknemers kunt voorkomen. Ook vind je informatie over het bevorderen van het herstel van een burn-out.

    Elke titel in de interactieve inhoudsopgave bevat de link naar het betreffende onderdeel op Rendement Online. Deze inhoudsopgave is ook te gebruiken als checklist: je kunt items afvinken als je wilt bijhouden welke onderdelen je hebt afgerond.                    

  • 2

    Burn-out: wat is het en hoe herken je het?

    Factoren die het ontstaan van een burn-out beïnvloeden

    Nieuws Preventie Publicatiedatum: 04-05-2021

    Een burn-out ontstaat vaak door een combinatie van factoren, zowel op maatschappelijk, persoonlijk als werkgerelateerd vlak. TNO publiceerde een overzicht.

    Mentale gezondheid werknemers staat onder druk

    Nieuws Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 21-05-2024

    Uit onderzoek van TNO blijkt dat de leeftijd van werknemers invloed kan hebben op hun mentale gezondheid. Maar er blijkt ook uit dat psychosociale arbeidsbelasting en persoonskenmerken een grotere rol spelen bij het ontstaan van burn-outklachten..

    Burn-outklachten werknemer tijdig herkennen

    Verdiepingsartikel Burn-out Publicatiedatum: 18-04-2024

    De meeste organisaties hebben burn-outpreventie hoog op hun prioriteitenlijstje staan. Logisch, want er zijn alleen maar verliezers als iemand langdurig thuis komt te zitten. Maar vaak is het niet zonder meer duidelijk wie er met burn-outklachten rondlopen. Als u wilt helpen, is het belangrijk de signalen te herkennen. Het is bovendien essentieel dat de direct leidinggevende zich empathisch opstelt.

    Werkgeversaansprakelijkheid voor psychosociale arbeidsbelasting

    Verdiepingsartikel Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 27-05-2021

    Het aantal werknemers dat ziek wordt door werkstress en werkdruk, is de afgelopen jaren toegenomen. Uit recent onderzoek van TNO blijkt dat het aantal werknemers met burn-outklachten hoog is: 1,3 miljoen. Psychosociale arbeidsbelasting heeft veel negatieve gevolgen, ook voor werkgevers. Als werkgever kunt u aansprakelijk worden gehouden voor schade die de werknemer lijdt. Hoe kunt u dit voorkomen?

    Mentale belasting signaleren

    Infographic Preventie Publicatiedatum: 24-01-2024

    Mentale belasting kan vele oorzaken hebben. Werknemers praten er vaak ook niet makkelijk over. Toch kunt u wel de alarmsignalen herkennen. U kunt onderzoeken of er organisatorische oorzaken zijn. Leidinggevenden merken het aan het gedrag van de werknemers. Uiteraard kunt u de werknemers er ook zelf naar vragen.

  • 3

    Risicofactoren en risicogroepen

    Werkstress door PSA

    Infographic Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 20-06-2022

    Ruim een derde van het werkgerelateerde ziekteverzuim ontstaat door werkstress. Daarvoor bestaan vijf oorzaken, die samenvallen onder de noemer psychosociale arbeidsbelasting (PSA).

    Emotionele arbeid risicofactor voor burn-outklachten

    Nieuws Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 04-02-2020

    Burn-outklachten bij werkenden lijken hand over hand toe te nemen. Waarschijnlijk liggen er diverse oorzaken aan ten grondslag. Een tot nu toe ietwat onderbelichte oorzaak zou zogenoemde ‘emotionele arbeid’ zijn. De relatie met burn-out werd echter al in 1983 gelegd.

    Verloop en verzuim door slecht leiderschap

    Nieuws Leidinggeven Publicatiedatum: 03-03-2021

    Zelfoverschatting, voorkeursbehandelingen, eenzijdige communicatie, geen aandacht voor teamleden: slecht leiderschap kent vele facetten. De impact ervan wordt vaak onderschat. Een incapabele manager zorgt voor verloop en verzuim, tot aan hartklachten en burn-outs toe.

    Geen plezier meer in het werk: en nu?

    Vraag & Antwoord Burn-out Publicatiedatum: 26-08-2021

    Een aantal van onze werknemers maken een uitgebluste indruk. Ze hebben geen plezier meer in hun werk. Dit vertaalt zich in een groot risico op een burn-out of een bore-out. Hun productiviteit neemt af en de sfeer op de werkvloer lijdt eronder. Wat kunnen we doen om deze werknemers weer op de goede weg te helpen?

    Workaholic heeft meer kans op burn-outverschijnselen

    Nieuws Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 25-01-2023

    Heeft een werknemer last van een werkverslaving – ook wel workaholisme genoemd – dan wil de arboprofessional dat tijdig signaleren. Zo’n werkverslaving is namelijk op te vatten als een ‘slechte’ vorm van hard werken. Werknemers met een werkverslaving hebben meer burn-outklachten en zijn minder tevreden over hun werk. Bevlogenheid aan de andere kant wordt gezien als een goede vorm van hard werken. Ondernemers hebben vaak een positieve werkverslaving.

    Burn-outklachten vaakst gehoord na discriminatie op werk

    Nieuws Discriminatie Publicatiedatum: 24-06-2022

    Discriminatie is verboden en dit staat zelfs in het Wetboek van Strafrecht. Toch komt het voor op de werkvloer en ook in verschillende vormen. Werkgevers moeten beleid voeren om discriminatie tegen te gaan, niet alleen omdat het werknemers schade kan toebrengen, maar ook de organisatie als geheel.

    Jonge vrouwen lopen onnodig vaak vast in werk

    Nieuws Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 04-06-2024

    Hoewel vrouwen gemiddeld hoger opgeleid zijn dan mannen, doen ze het minder goed op de arbeidsmarkt. Jonge vrouwen verzuimen meer en hebben vaker een burn-out. Een onderzoek zoomt in op wat vrouwen meemaken bij de overstap van hoger onderwijs naar de arbeidsmarkt.

    Meer werkstress bij jongere werknemers

    Nieuws Werkdruk Publicatiedatum: 24-04-2024

    Uit recente cijfers van arbodiensten en TNO blijkt dat jonge werknemers vaker psychische problemen hebben dan oudere werknemers en vaker last hebben van werkstress. De oorzaak is niet duidelijk. Oplopende werkdruk in organisaties door personeelstekort speelt waarschijnlijk een rol.

  • 4

    Een burn-out voorkomen

    Aandachtspunten bij de preventie van burn-out

    Tool Burn-out Publicatiedatum: 26-08-2021

    Gebruik de checklist om u ervan te verzekeren dat uw organisatie er alles aan doet om burn-outs bij werknemers te voorkomen.

    Preventie van stressgerelateerd verzuim en burn-out

    Verdiepingsartikel Burn-out Publicatiedatum: 05-12-2022

    Met uitzondering van de afgelopen ‘coronajaren’ zijn de meest gemelde beroepsziekten psychische aandoeningen. In Nederland heeft ruim één op de zes werknemers last van burn-outklachten, verzuimen werknemers gezamenlijk 11 miljoen dagen per jaar als gevolg van werkstress en duurt een gemiddelde burn-out zo’n negen maanden. Een gezonde werkdruk is prima, maar hoe kunt u zorgen dat dit niet omslaat in ongezonde werkstress en langdurige arbeidsongeschiktheid?

    Hulp bij de preventie van burn-outs

    Tool Burn-out Publicatiedatum: 19-08-2021

    Gebruik deze checklist om een overzicht te krijgen van burn-outprofessionals binnen en buiten uw organisatie.

    Voorkom psychische klachten door het werk met aanpassingen

    Nieuws Preventie Publicatiedatum: 23-02-2021

    Veel werknemers rapporteren op dit moment psychische, burn-outachtige klachten. Er blijken diverse factoren te zijn die de kans op dergelijke klachten vergroten. Voor sommige van die factoren kunnen werkgevers preventieve maatregelen nemen.

    Werkdruk in kaart brengen om maatregelen te kunnen nemen

    Verdiepingsartikel Werkdruk Publicatiedatum: 23-06-2022

    Nu de ziektelast van burn-out en andere psychische gezondheidsklachten onverminderd hoog is, zoeken organisaties naar manieren om werkdruk te meten. Dan is het voor leidinggevenden ook makkelijker te bepalen wanneer ze werknemers wat extra steun moeten geven en of maatregelen om werkdruk te verlagen effectief zijn.

    Hoe voorkomen we een burn-out bij jongere werknemers?

    Vraag & Antwoord Burn-out Publicatiedatum: 03-05-2024

    Binnen onze organisatie lijkt het wel alsof onze jongere werknemers minder goed met werkdruk kunnen omgaan dan de oudere. Dat is natuurlijk geen goede ontwikkeling. Hoe voorkomen we een burn-out bij jongere werknemers?  

    Zo voorkom je werkstress door een te hoge werkdruk

    Toolbox Werkdruk Publicatiedatum: 26-10-2023

    Werkstress heeft verschillende oorzaken. Het kan te maken hebben met de organisatie, de aard en omvang van het werk, met de werknemer als persoon of een combinatie daarvan. Om passende maatregelen te kunnen nemen, moet je uitzoeken welke oorzaken er zijn en waar je de meeste impact kunt maken met maatregelen tegen ongezonde werkstress.  Werkdruk is onderdeel van de pyschosociale arbeidsbelasting (PSA). Je bent als werkgever daarom wettelijk verplicht om aandacht te schenken aan werkdruk en de daaruit voortvloeiende werkstress. In deze toolbox komt ook de rol van de ondernemingsraad (OR) aan bod.

    Liever onredelijke dan onvoorspelbare manager

    Nieuws Leidinggeven Publicatiedatum: 18-09-2024

    Het is voor werknemers belangrijk dat ze weten waar ze aan toe zijn. Ze hebben liever een leidinggevende die altijd onredelijk is dan een manager die onvoorspelbaar is. De onzekerheid die het onvoorspelbare gedrag van een leidinggevende met zich meebrengt, zorgt voor ontevredenheid en stress onder werknemers.

  • 5

    Het herstel van een burn-out bevorderen

    Begeleiding bij burn-out

    Verdiepingsartikel Burn-out Publicatiedatum: 24-07-2024

    U doet er alles aan om te voorkomen dat werknemers overbelast raken. Helaas is dat niet altijd te sturen. Het kan dan ook nuttig zijn om in te zoomen op de diepere oorzaken van een burn-out. En wat kan de organisatie doen om een medewerker optimaal te begeleiden die toch geveld is door een burn-out?

    Maatwerk nodig bij begeleiding burn-out

    Tool Burn-out Publicatiedatum: 10-06-2021

    Omdat de oorzaak van een burn-out voor iedereen anders is, moet de begeleiding van de werknemer ook maatwerk zijn.

    Aanpak hoge werkdruk richten op het werk

    Nieuws Werkdruk Publicatiedatum: 30-01-2025

    Bij het ervaren van hoge werkdruk en de stress die daaruit volgt, spelen verschillende factoren een rol. Persoonlijkheid is er daar één van. Steeds vaker zijn interventies van werkgevers gericht op het versterken van mentale weerbaarheid. Dat blijkt echter weinig effectief te zijn.

    Steun bij werkhervatting na uitval door psychische klachten

    Nieuws Re-integratie Publicatiedatum: 13-06-2024

    Werknemers die zijn uitgevallen vanwege psychische klachten en na re-integratie weer aan het werk gaan, functioneren niet direct weer als vanouds. Werkgevers en leidinggevenden zijn zich daar niet altijd bewust van. Wat meer ondersteuning bevordert het herstel.

    Het gesprek aangaan met werknemers met psychische problemen

    Verdiepingsartikel Burn-out Publicatiedatum: 15-08-2023

    Maar liefst 43% van de Nederlanders krijgt op enig moment te maken met psychische gezondheidsklachten. Werk is daarbij niet alleen één van de onderliggende oorzaken, maar het werk lijdt er zelf ook onder. Voor de arboadviseur is hier dan ook een taak weggelegd.

    Zo tackel je problemen bij re-integratie zieke werknemer

    Toolbox Re-integratie Publicatiedatum: 13-03-2025

    Tijdens het re-integratietraject van een arbeidsongeschikte werknemer kun je tegen verschillende problemen aanlopen. De werknemer werkt niet of onvoldoende mee, één van jullie beiden is het niet eens met het oordeel van de bedrijfsarts of er ontstaan kleine geschillen rondom vakanties of de auto van de zaak. Ook is het mogelijk dat de aard van de ziekte, zoals hersenletsel of een burn-out, een gevoelige aanpak eist. Wat het probleem ook is: je moet snel en voortvarend handelen. Deze toolbox helpt hierbij.

  • 6

    Bore-out: de oorzaken en gevolgen

    Herkennen en voorkomen van een bore-out onder werknemers

    Verdiepingsartikel Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 16-11-2023

    Burn-outklachten, daar bent u als arboprofessional ongetwijfeld alert op. Maar ook het omgekeerde komt voor: bore-out. Het wordt wel de nieuwe welvaartsziekte genoemd. Bore-out ontstaat door onderbelasting van de werknemer. De klachten die door deze aanhoudende verveling ontstaan, zijn vergelijkbaar met burn-outklachten. Uw aandacht is dus nodig.

    Risico op burn-out en bore-out verminderen

    Verdiepingsartikel Burn-out Publicatiedatum: 03-03-2023

    Door de digitalisering van het werk zijn we met zijn allen minder gaan bewegen. Daarnaast is er minder fysieke sociale interactie door een toename van thuiswerken en het gebruik van social media. Hierdoor is het risico op een burn-out of een bore-out groter. Gelukkig is het wel mogelijk om de vitaliteit van werknemers te bevorderen.

  • 7

    De rol van de OR bij het voorkomen van burn-outs

    Gezonde en veilige arbeidsomstandigheden beginnen bij de RI&E en de OR

    Verdiepingsartikel Instemmingsrecht Publicatiedatum: 19-02-2025

    De bestuurder moet ervoor zorgen dat alle werknemers gezond en veilig kunnen werken, staat in artikel 3 van de Arbowet. Eén van de instrumenten die hij moet inzetten om aan deze zorgplicht te voldoen, is de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Bij de RI&E hoort een plan van aanpak. Bij beide documenten speelt de OR een belangrijke rol.

    Wat kan OR doen aan (toren)hoog ziekteverzuim?

    Nieuws OR en arbeidsomstandigheden Publicatiedatum: 05-12-2022

    Voor het eerst in 20 jaar komt het ziekteverzuim in 2022 uit op ruim 5%. Ook de verzuimduur neemt toe. Dit blijkt uit het Trendrapport Ziekteverzuim & arbeidsongeschiktheid, dat Nationale-Nederlanden onlangs presenteerde. Wat kan de ondernemingsraad (OR) doen om het ziekteverzuim in de organisatie terug te dringen?

  • 8

    Meer informatie

    E-training Werkdruk

    Training E-training 7 modules

    Je hebt er veel baat bij om tijdig te herkennen dat een collega in je team gebukt gaat onder een te hoge werkdruk. Burn-outklachten komen immers steeds vaker voor. Zulke klachten kunnen enorme impact hebben op de betreffende medewerker, maar ook op de organisatie.

    Voorkom burn-out op de werkvloer

    Training 1 bijeenkomst (2 dagdelen)

    Eén derde van het ziekteverzuim in organisaties is gerelateerd aan werkstress. Het is dan ook niet voor niets dat de Arbowet verplicht psychosociale arbeidsbelasting (PSA) aan te pakken. Tijdens de arbotraining 'Voorkom burn-out op de werkvloer' krijg je zicht op de oorzaken van stress en burn-out en leer je wat voor oplossingen mogelijk zijn. Daarmee kun je niet alleen ziekte en uitval door werkstress voorkomen, maar ook de samenwerking en productiviteit verhogen. Aan het eind van deze arbotraining ga je naar huis met een concreet plan om ongezonde werkdruk te verminderen en het werkplezier te vergroten. Hiermee kun je direct aan de slag!