Forse loonstijgingen komen in 2026 nog niet ten einde

Jaarlijks publiceert het Centraal Planbureau op Prinsjesdag de Macro Economische Verkenning (MEV). Hierin maakt het CPB een inschatting van de economische ontwikkelingen in het komende jaar. In de MEV 2026 (pdf) raamt het CPB dat de cao-lonen in 2026 met 4,2% omhooggaan. Hoewel dit percentage lager is dan in 2025 en eerdere jaren, blijft het wel ver boven de geraamde inflatie (2,3%). De koopkracht neemt naar verwachting dan ook toe (het mediaan voor alle huishoudens is 1,3%). Dat is dit jaar ook al het geval. In de MEV 2025 raamde het CPB dat de cao-lonen in 2025 gemiddeld met 4,3% zouden stijgen. Dat is nu bijgesteld naar 4,9%, wat voor de koopkracht positief uitpakt. Een groot deel van de werknemers in Nederland valt onder een cao.

FNV zet voor de lonen hoger in dan CNV

De hoogte van de cao-lonen wordt uiteindelijk bepaald aan de onderhandelingstafels. Voorafgaand aan Prinsjesdag hebben de vakbonden hun inzet voor het komende kalenderjaar naar buiten gebracht. FNV – de grootste vakbond van Nederland – gaat in 2026 6% loonsverhoging eisen bij de cao-onderhandelingen. Dit percentage ligt een stuk hoger dan de huidige inflatie. De vakbond noemt de looneis zelf ook ‘stevig’, maar vindt deze gerechtvaardigd omdat de prijzen nog steeds stijgen, de arbeidsmarkt krap is en de winsten van bedrijven harder stijgen dan de lonen. Aanvullend wil FNV zo snel mogelijk een minimumloon van € 18 per uur.
Net als in eerdere jaren is CNV gematigder. Deze vakbond spreekt niet over een ‘looneis’, maar ‘loonvraag’. CNV zet in op een loonsverhoging van 3,5 tot 5% in het komende cao-seizoen. De argumentatie hierbij is dat na jaren waarin de inflatie door het dak ging de meeste lonen nu weer op peil zijn. De looninzet is gebaseerd op de verwachte inflatie en arbeidsproductiviteit. Naast de loonvraag pleit CNV voor een levensfase-cao, met maatwerkafspraken voor levensfases.

AWVN is kritisch op houding van vakbonden

De publicatie van de looninzet van de vakbonden wordt doorgaans niet met gejuich ontvangen door werkgevers en dat is dit jaar niet anders. Werkgeversvereniging AWVN waarschuwt voor ‘torenhoge’ salariseisen die de economie schaden. Cao-onderhandelaars komen er steeds vaker niet uit met elkaar, waardoor vaker voor een eindbod wordt gekozen. AWVN ziet dat de concurrentiekracht van Nederland onder druk staat. Vakbonden zouden constructiever moeten meedenken en per bedrijf en bedrijfstak moeten bekijken wat voor de lonen verstandig is. Verhoging van de arbeidsproductiviteit zou meer prioriteit moeten krijgen. Als dat lukt, ontstaat er meer ruimte voor loonsverhogingen.

Download de belangrijkste Prinsjesdagstukken in pdf, zodat je snel de achtergrondinformatie bij de hand hebt.