De Rijksoverheid probeert ongebreidelde regeldruk van nieuwe wetten een halt toe te roepen. Maar ondernemers worden ondertussen ook hoorndol van allerhande beleidsregels met voorschriften, en die staan niet op het netvlies in Den Haag, stelt regeldrukwaakhond Actal.
Actal is het adviescollege dat het kabinet adviseert over het terugdringen van regeldruk. Het college richt zijn pijlen op de beleidsregels van de overheid en uitvoerende diensten. Die regels zijn in principe bedoeld om duidelijkheid te geven over beleid, dus hoe de overheid in bepaalde situaties reageert. En ze zijn nadrukkelijk niet bedoeld om ondernemers nog eens allerlei verplichtingen op te leggen.
Maar daar komt het in de praktijk wel op neer, zegt Actal. Het college noemt als voorbeeld de verplichting voor werkgevers om de nevenactiviteiten van hun werknemers bij te houden. Waarom is dat niet de verantwoordelijkheid van de werknemers zelf, vraagt het adviescollege zich af. Actal deed nader onderzoek naar vijf beleidsregels en alleen die al leveren het vaderlandse bedrijfsleven jaarlijks € 500 miljoen aan extra regeldruk op.
Voorschriften, regeltjes en richtlijnen in de beleidsregels zijn vaak geen advies maar een plicht en leiden dus tot extra regeldruk. En dat is zeker geen klein bier. Actal turfde 93 overheidsorganisaties die beleidsregels hebben opgesteld die ondernemingen treffen. De Belastingdienst bijvoorbeeld heeft er al enkele honderden en de Inspectie SZW zit ook boven de honderd. De organisaties gebruiken ook allerhande terminologie, zoals protocollen, zienswijzen, leidraden, instructies en nog een stuk of zestien andere aanduidingen.
Dat moet anders, stelt Actal in zijn advies (pdf). Als een regel een beleidsregel is, dan moet die ook te allen tijde zo heten. Daarnaast zouden alle beleidsregels die een aanvullende verplichting opleggen aan ondernemers geschrapt moeten worden.
Het adviescollege wijst erop dat de doelstelling van € 2,5 miljard aan regeldrukvermindering wel is gehaald, maar dat ging vooral over wetten en ministeriële regelingen. De regeldruk van beleidsregels is daar helemaal niet in meegenomen, terwijl dat wel had gemoeten, aldus Actal. Hoog tijd dus om die toezichtskaders, procedures, richtsnoeren en dergelijke met extra verplichtingen alsnog op te ruimen. Want volgens Actal zouden de verplichtende regeltjes wel eens de verklaring kunnen zijn voor de kloof tussen de door ondernemers beleefde regeldruk en de door het kabinet berekende regeldruk.