De coronacrisis dwingt bestuurders om de organisatiestrategie kritisch onder de loep te nemen. Dit heeft bij veel organisaties tot veranderingen geleid, blijkt uit onderzoek van Motivaction. Bij veel van deze wijzigingen heeft de ondernemingsraad (OR) advies- of instemmingsrecht.
Corona heeft een enorme impact gehad op de Nederlandse economie. De gevolgen waren echter niet alleen negatief. De coronacrisis en bijbehorende maatregelen waren bij veel organisaties ook een katalysator voor een nieuwe bedrijfsstrategie. Dit blijkt uit onderzoek dat onderzoeksbureau Motivaction onlangs uitvoerde in opdracht van Rendement Uitgeverij. Bij ongeveer één op de vijf organisaties was de coronacrisis aanleiding om de organisatiestrategie aan te passen. De bestuurder doet er verstandig aan om de OR hier vanaf het begin bij te betrekken, want bij veel voorgenomen strategische besluiten krijgt de OR vroeg of laat advies- of instemmingsrecht op de uitvoeringsplannen..
Volgens artikel 25 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) heeft de OR adviesrecht als de bestuurder belangrijke organisatorische besluiten wil nemen, zoals een reorganisatie, een belangrijke uitbreiding of inkrimping van de bedrijfsactiviteiten of het aantrekken van een belangrijk krediet. Ook kan de OR invloed uitoefenen bij de budgettering. Uit het onderzoek van Motivaction kwam naar voren dat veel organisaties op deze punten vorig jaar hun strategie hadden herzien.
Daarnaast waren de maatregelen vanwege de coronacrisis bij ruim een kwart van de deelnemers aanleiding om het arbeidsvoorwaardenpakket aan te passen. Werknemers werken al bijna één jaar massaal thuis, en zes van de tien deelnemende organisaties wil werknemers ook in de toekomst meer opties geven om thuis te werken. Dit dwingt organisaties ertoe om een thuiswerkbeleid (toolbox) op te stellen. Het thuiswerkbeleid bevat veel regelingen waarbij de OR instemmingsrecht heeft op grond van artikel 27 WOR. Denk bijvoorbeeld aan regelingen die betrekking hebben op de arbeidsomstandigheden, werktijden of het werkoverleg. Een bestuurder kan dit beleid dus alleen invoeren, wijzigen of intrekken als de OR hiermee heeft ingestemd.
Als de OR een adviesaanvraag of instemmingsverzoek krijgt voor een belangrijke organisatorische wijziging, moet de OR erop letten dat de werkgever zich aan alle voorschriften houdt. Is het beleid bijvoorbeeld in lijn met de wettelijke regelingen en de bepalingen in de cao? En heeft de werkgever de toestemming van de individuele werknemer nodig als hij een arbeidsvoorwaardenregeling wil aanpassen? Bovendien moet de OR erop toezien dat de werkgever de werknemers tijdig en duidelijk informeert als hij het beleid wil aanpassen of nieuw beleid wil invoeren.
Motivaction heeft in opdracht van Rendement Uitgeverij 529 professionals via een enquête gevraagd naar de impact van corona op hun organisatie. Dat heeft interessante resultaten opgeleverd. U leest hier meer over in het verdiepingsartikel ‘Welke impact heeft corona op organisaties’. En bekijk ook de infographic ‘De gevolgen van corona voor het Nederlandse mkb’.