Blockchain, het openbare online ‘grootboek’ van transacties, is een serieuze kandidaat voor snellere en goedkopere financiële transacties. Ruim veertig grote internationale banken, waaronder ook Nederlandse, investeren miljoenen euro’s in deze technologie. Uit het onlangs gepubliceerde jaarverslag van De Nederlandsche Bank (DNB), blijkt dat DNB dit jaar investeert in de ontwikkeling van een eigen blockchainvariant.
Blockchaintechnologie wordt sinds 2009 gebruikt bij de uitwisseling van virtuele valuta, zoals bitcoins. Blockchain is een online grootboek (e-learning) voor transacties dat gedeeld wordt in een wereldwijd computernetwerk. Alle onderlinge transacties die binnen dit netwerk plaatsvinden, worden in dit openbare onlineregister bijgeschreven. De computers verifiëren de transacties, die aan strenge regels moeten voldoen: op die manier kan bijvoorbeeld één bitcoin niet tweemaal worden uitgegeven. Ook DNB wil de blockchaintechnologie benutten. Eén van de doelstellingen van DNB voor 2016 is het ontwikkelen van een concreet prototype DNBcoin, gebaseerd op de blockchaintechnologie.
DNB benoemt in zijn jaarverslag (pdf) een aantal voordelen die aan de blockchaintechnologie verbonden zijn: transacties kunnen 24 uur per dag, zeven dagen per week en sneller plaatsvinden. Bovendien zijn transacties transparanter. Er is niet één controleur: iedereen kan het online grootboek inzien. Voor financiële dienstverlening in ruimere zin, bijvoorbeeld het registreren van bepaalde soorten digitale contracten in de aandelenhandel, gebruiken sommige banken nu al blockchains. Ook enkele bankensystemen worden nu al met blockchain beveiligd. Veiligheid is tegelijk een risico. Bij een cyberaanval komt in het ergste geval de financiële stabiliteit in gevaar. Daarom is een andere doelstelling van DNB om medio 2016 een raamwerk te hebben voor het testen van de ICT-systemen van instellingen in de Nederlandse financiële kerninfrastructuur, waaronder DNB zelf. In 2017 vindt een eerste evaluatie plaats van bevindingen en testresultaten en kunnen verbetermaatregelen worden ingevoerd.