Fiscale positie van dga onder de loep

Dga’s met een eigen bv hebben het de afgelopen tijd op fiscaal gebied best wel voor hun kiezen gehad. Zo is de regeling voor het gebruikelijk loon versoberd, wat in veel gevallen leidt tot een hogere belastingrekening. Ook geldt sinds dit jaar een wet die excessieve leningen van dga’s bij hun eigen bv moet aanpakken. In de ogen van de regering kunnen dga’s via dergelijke leningen namelijk de belastingheffing veel te lang uitstellen.

Bijzondere fiscale positie dga

Al met al steekt er een vrij gure fiscale wind op voor dga’s (artikel), en de discussie in politiek Den Haag lijkt nog niet klaar. Er klinkt een roep om een hogere belasting op vermogen, en dat vermogen zit vaak in bv’s. Al deze discussies zijn mede een reden geweest voor de onderzoekers om de economische en fiscale positie van de dga uitgebreid in kaart te brengen en te bekijken hoe de dga in een toekomstbestendig belastingstelsel past. Want voor de dga zijn tal van specifieke regelingen opgetuigd, juist omdat de dga een bijzondere positie inneemt. Hij is namelijk als eigenaar van de bv werkgever en tegelijk ook werknemer van de bv. En in tegenstelling tot een werknemer of zzp’er kan de dga met de eigen bv allerlei afspraken maken, bijvoorbeeld dus over een geldlening (tool).

Belastingdruk op inkomen uit arbeid

De onderzoekers hebben voor het hele palet aan belastingen bekeken hoe die de dga raken. Op basis van die uitgebreide analyse doen zij vier algemene aanbevelingen:

• Kies voor een duaal belastingsysteem, waarin alle vormen van inkomen en van kapitaal op dezelfde manier worden belast.
• Belastingdruk op inkomen uit arbeid van dga, ondernemer voor de inkomstenbelasting (IB-ondernemer) en werknemer gelijk behandelen. Daarbij zou de regeling voor het gebruikelijk loon wel moeten blijven bestaan.
• Kies voor een meer economische benadering van het aanmerkelijk belang: als iemand met aandelen recht heeft op 5% van de winst heeft diegene een aanmerkelijk belang. Daarbij maakt het dan niet meer uit wat voor soort aandelen dat zijn.
• Verbeter de regelingen voor bedrijfsopvolging. De onderzoekers doen daar ook een aantal voorstellen voor, waar het kabinet momenteel ook mee aan de slag is.

Verhoging van mkb-winstvrijstelling

Een duaal stelsel zou volgens de onderzoekers kunnen betekenen dat box 2 en box 3 op termijn samengevoegd worden. Maar het betekent bijvoorbeeld ook dat de winst die de IB-ondernemer maakt gesplitst wordt in een deel ‘inkomen’ en een deel ‘kapitaal’. De mkb-winstvrijstelling zou dan ook niet meer op de arbeidsbeloning van de IB-ondernemer moeten gelden. De vrijstelling zelf zou dan wel omhoog moeten, aldus het onderzoek (pdf), dat mede gefinancierd is door de SRA (organisatie van accountants- en advieskantoren) en de NOB (beroepsvereniging van belastingadviseurs).