Volgens het Europees Comité voor Sociale Rechten doet de Nederlandse overheid te weinig om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten. Daarmee schendt Nederland het Europees Sociaal Handvest (mensenrechtenverdrag). Ook ondernemingsraden hebben een taak om gelijke behandeling te bevorderen.
De ondernemingsraad (OR) heeft de speciale taak om te waken tegen discriminatie en om gelijke behandeling van in het bijzonder mannen en vrouwen te bevorderen (artikel 28, lid 3 van de Wet op de ondernemingsraden). Ondanks de diverse middelen die ondernemingsraden hebben en de maatregelen van de overheid, bestaat er in Nederland nog steeds een loonkloof tussen mannen en vrouwen. Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek over lonen uit 2018 verdienen vrouwen in het bedrijfsleven gemiddeld 19% minder dan mannen. Bij de overheid is het verschil 8%.
Het verschil in loon komt voor een deel omdat vrouwen minder uren werken, in een sector werken met lagere lonen of omdat ze een opleiding hebben gehad waarmee ze niet veel kunnen verdienen. Voor de rest is het verschil echter niet te verklaren en ontvangen vrouwen dus minder salaris voor hetzelfde werk als mannen zonder dat daarvoor een goede reden is. Volgens het Europees Comité voor Sociale Rechten – de toezichthouder van de Raad voor Europa – zegt dat iets over ongelijke beloning in Nederland omdat het verschil een gevolg kan zijn van loononderscheid. Dat onderscheid is wettelijk verboden. Het Comité velde dit oordeelde onlangs in een vier jaar oude zaak die de vrouwenrechtenorganisatie University Women of Europe (UWE) aanspande tegen vijftien Europese landen, waaronder Nederland.
Het kabinet ontwikkelde eerder al een actieplan arbeidsdiscriminatie en wilde daarmee ook via de OR discriminatie bij sollicitaties tegengaan. Het Comité stelt dat de maatregelen niet volstaan, dat ze meetbare effecten moeten hebben en dat de loonkloof dus in cijfers moet afnemen. De overheid moet meer doen om ervoor te zorgen dat werkgevers open zijn over de lonen, zodat werknemers de gegevens zien waarmee werkgevers hun salaris berekenen. Ook moeten er criteria komen om vast te stellen wat hetzelfde werk is, zoals het soort werk, de benodigde training en de arbeidsomstandigheden.
Sinds 1 januari 2019 zijn ondernemingsraden van grote ondernemingen verplicht om met de bestuurder in gesprek te gaan over verschillen in beloning binnen de organisatie (artikel 31d WOR). Daarnaast kan de OR op basis van het informatierecht (tool) bij de bestuurder cijfers opvragen over de beloning van mannelijke en vrouwelijke werknemers. Als blijkt dat er een onverklaarbaar verschil in hoogte van beloning zit, kan de OR het initiatiefrecht (tool) inzetten en een voorstel doen om het verschil op te heffen.