Het wetsvoorstel Wet homologatie onderhands akkoord ter voorkoming van faillissement (WHOA) zou zeker in deze tijd, waarin door de coronacrisis meer faillissementen op de loer liggen, snel ingevoerd moeten worden. De wet ligt klaar, maar moet nog door de Tweede en Eerste Kamer. Een gepland debat is uitgesteld tot frustratie van insolventiejuristen die via een open brief aansporen tot snelheid.
De Whoa heeft als doel het voor ondernemingen in financiële moeilijkheden eenvoudiger te maken om problematische schulden te herstructureren en een faillissement te voorkomen, door middel van een akkoord met hun schuldeisers. Nu moeten alle crediteuren nog akkoord gaan, dus 1 dwarsligger kan het akkoord tegenhouden. Via de WHOA kan ook de dwarsligger aan het akkoord gebonden worden. Crediteuren en aandeelhouders die zich onredelijk opstellen bij het reddingsplan voor een onderneming, kan de rechter dan dwingen om mee te werken. Nu is dat nog niet mogelijk. Daardoor moet een onderneming vaak noodgedwongen faillissement aanvragen als 1 schuldeiser tegenwerkt. Dat is juist in deze tijd, waarin ondernemingen omvallen door een financiële crisis vanwege het coronavirus, niet gewenst.
De insolventiejuristen wijzen er in hun brief op dat faillissementsschade aanzienlijk kan worden beperkt als ondernemingen een dwangakkoord aan hun crediteuren kunnen aanbieden. Dan kan de onderneming door blijven draaien, behouden werknemers hun baan en kunnen verplichtingen aan afnemers en toeleveranciers in ieder geval ten dele worden nagekomen. Aandeelhouders en crediteuren worden weliswaar gekort, maar zijn niet slechter af dan bij faillissement. Dankzij de WHOA zouden kleine en (middel)grote ondernemingen die zwaar door de coronacrisis zijn getroffen met behulp van staatssteun en financiële crediteuren zoals obligatiehouders en banken kunnen herstructureren. Zelfs al zou dat slechts in beperkte mate een faillissement voorkomen, dan nog zou dat miljarden aan waardeverlies schelen en leidt dat tot baanbehoud en voortzetting van diensten, bijvoorbeeld door kleine ondernemers en zzp’ers.
Kamerleden werken momenteel nog aan het aanscherpen en verbeteren van de wet. Doordat debatten vanwege de coronacrisis worden uitgesteld, zal het akkoord van de Tweede en Eerste Kamer nu langer op zich laten wachten, tot ergernis van de ondertekenaars van de brief (pdf). De aanvullingen hebben onder andere betrekking op de kleine ondernemers. Eerder wees de Commissie MKB van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants erop dat als een onderneming gebruikmaakt van de WHOA, de rechtbank een deskundige kan benoemen die specialist is passend bij de (grootte van de) omvallende onderneming. De mkb-accountant kan deze rol als deskundige op zich nemen, omdat hij over de noodzakelijke financieel-economische kennis van het mkb beschikt. Huidige partijen die op dit moment reorganisaties en herstructureringen van (grote) ondernemingen begeleiden, zijn niet altijd passend voor dezelfde werkzaamheden in het mkb. Door gebruik te maken van een onafhankelijke accountant met een passende aanvullende opleiding, kunnen de belangen van de schuldeisers, het behoud van ook de kleinere onderneming en de werkgelegenheid goed worden geborgd.