De voorlichting over het komende 'UBO-register' mag nog wel een tandje beter. Daarvoor waarschuwen onderzoekers van Nyenrode Business Universiteit en RSM. De komst van het register in 2020 zit namelijk nog niet echt tussen de oren, terwijl uit de studie blijkt dat de registratie wel zo'n 270.000 UBO's kan raken.
In het register komen de gegevens van de ‘ultimate beneficial owners’ (de UBO ofwel ‘uiteindelijk belanghebbende’) van ondernemingen, stichtingen en verenigingen. Het register is onderdeel van een Europese richtlijn die witwassen aanpakt. Nederland moet het UBO-register uiterlijk begin 2020 hebben opgetuigd.
Ondernemingen en organisaties zijn zelf verantwoordelijk voor het aanleveren en up-to-date houden van de gegevens in het register. Van bijvoorbeeld de grootaandeelhouders van familiebedrijven moet onder meer de naam, geboortedatum en de omvang van het belang (in bandbreedtes) in het register komen.
Onderzoekers van Nyenrode en financieel adviesbureau RSM hebben becijferd dat de regelgeving zo’n 270.000 UBO’s kan raken. Daarbij zijn zij er wel vanuit gegaan dat de aandelenbelangen in de ondernemingen gelijk verdeeld zijn. Dus zijn er bij een bv vier aandeelhouders, dan hebben zij allemaal een belang van 25% en zijn zij dus ook UBO (zie ook: Wanneer is iemand een UBO?). Maar het kan natuurlijk ook zijn dat één aandeelhouder 85% houdt en de andere drie 5%. In dat geval is er maar één UBO.
De onderzoekers hebben ook een steekproef gehouden onder een panel met familiebedrijven over het UBO-register. Daaruit blijkt dat er nog wel wat zendingswerk te verrichten valt: van de respondenten zegt 34,8% dat zij weten wat de consequenties zijn van de komst van het UBO-register. Ruim 30% weet het ‘een beetje’ en 34,8% niet.
De meeste familiebedrijven (69%) kijken in eerste instantie naar hun accountant voor advies over de gevolgen van het register. Ook fiscalisten (ruim 26%) en advocaten (bijna 20%) kunnen vragen verwachten over het UBO-register.
Begin deze maand is de internetconsultatie afgerond over het wetsvoorstel dat het register moet invoeren. Uit de reacties rijst opnieuw de kritiek dat de inbreuk op de privacy te groot is. Die vrees komt ook terug in het onderzoek van Nyenrode en RSM (pdf). Van de groep respondenten die al bekend is met het register zegt bijna 71% dat dit een grote inbreuk op de privacy is. Ook zegt bijna 42% van deze groep dat zij zich zorgen maken over hun eigen veiligheid en die van hun familie als het register er komt.