Slot op informatie in UBO-register

24 november 2022 | Door redactie

Het is voorlopig niet meer mogelijk om informatie uit het zogeheten UBO-register op te vragen. Het kabinet reageert daarmee op een streng arrest van het Europese Hof van Justitie. Het Hof stelt namelijk onomwonden dat UBO-gegevens niet toegankelijk mogen zijn voor het grote publiek.

In het register staan gegevens van de ‘ultimate beneficial owners’ (UBO’s) van onder meer bv’s en stichtingen. Bij een bv is dit bijvoorbeeld een natuurlijk persoon met meer dan 25% van de aandelen (infographic) in zijn bezit. Ondernemingen en organisaties zijn zelf verantwoordelijk voor de inschrijving van hun UBO in het register (artikel), dat wordt beheerd door de Kamer van Koophandel (KvK).

Hof: openbaarheid tast privéleven UBO te veel aan

Het verplichte register komt voort uit een Europese richtlijn die witwassen moet tegengaan. Het idee is namelijk dat dankzij de registraties sneller duidelijk is wie er achter de schermen aan de touwtjes trekt. Maar sinds de invoering van het register is er ook veel kritiek, bijvoorbeeld uit de hoek van familiebedrijven. Aandeelhouders vrezen voor hun privacy, omdat de informatie in het UBO-register deels voor iedereen op te vragen was.
Het Europese Hof van Justitie maakt nu dus korte metten met dat aspect van het register. Het Hof stelt weliswaar vast dat het voor het algemeen belang nodig kán zijn dat Europese grondrechten worden aangetast. Maar in dit geval is de aantasting onevenredig groot. Het oordeel komt erop neer dat het UBO-register niet voor het grote publiek toegankelijk mag zijn, omdat dit de privéleven van de betrokkenen te veel schaadt. Er lijkt nog wel ruimte om partijen aan te wijzen die een legitiem belang hebben om de UBO-gegevens op te vragen, zoals banken en de Belastingdienst.

Voorlopig geen informatieverstrekkingen UBO-register

In reactie op het arrest heeft het kabinet de KvK dinsdag gevraagd om per direct geen informatieverstrekkingen meer te verzorgen. Het is dus voorlopig niet meer mogelijk om gegevens op te vragen, totdat het kabinet met besluiten komt over hoe het verder moet. Minister Kaag van Financiën schrijft in een brief (pdf) aan de Tweede Kamer dat er nu overleg volgt met de Europese Commissie over welke informatieverstrekkingen nog wel mogelijk zijn na het arrest. Kaag benadrukt wel dat het arrest niets afdoet aan de plicht van ondernemingen en organisaties om hun UBO’s te registreren. Deze plicht blijft dan ook van kracht, aldus de minister. Dit betekent in principe ook dat er nog steeds boetes kunnen volgen voor het niet voldoen aan de registratieplicht.
Europees Hof van Justitie, 22 november 2022, zaaknummers C-37/20 en C-601/20

Bijlagen bij dit bericht