Zo pakt u alcohol- en drugsgebruik (ADM) op het werk aan

Als werkgever draagt u zorg voor de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van uw werknemers. Het gebruik van alcohol, drugs en medicijnen kan risico’s met zich meebrengen op de werkvloer – zowel voor individuele werknemers als voor hun collega’s. Bovendien loopt uw organisatie het risico op schade: verzuim en productieverlies door middelengebruik kosten werkgevers een hoop geld. Hoe eerder u problematisch gebruik of een verslaving signaleert, hoe eerder u snel effectieve hulp bieden. Daardoor wordt de kans op herstel groter. Deze toolbox helpt u hierbij.

  • 1

    Download de interactieve checklist

    Zo pakt u alcohol- en drugsgebruik op het werk aan

    Herken problematisch middelengebruik en zorg voor de veiligheid

    Voor problemen door alcohol, drugs en medicijnen op de werkvloer geldt dat voorkomen beter is dan genezen. Als werkgever bent u immers verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Preventie kan daarnaast een flinke duit schelen. Een goed beleid heeft daarnaast ook een positief effect op de werksfeer, re-integratie bij arbeidsongeschiktheid en duurzame inzetbaarheid. Deze toolbox is tot stand gekomen in samenwerking met Trimbos-instituut.

  • 2

    Problematisch ADM-gebruik: wat is het en wat zijn de risico’s?

    Alcohol-, drugs- en medicijngebruik (ADM) vroeg signaleren

    Verdiepingsartikel Gezondheid werknemer Publicatiedatum: 25-04-2022

    Als werkgever draagt u zorg voor de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van uw werknemers. Het gebruik van alcohol, drugs en medicijnen kan risico’s met zich meebrengen op de werkvloer – zowel voor individuele werknemers als voor hun collega’s. Bovendien loopt uw organisatie het risico op schade: verzuim en productieverlies door middelengebruik kosten werkgevers een hoop geld. Hoe eerder u problematisch gebruik of een verslaving signaleert, hoe eerder u snel effectieve hulp bieden. Daardoor wordt de kans op herstel groter.

    Hoe problemen op het werk door alcohol en drugs voorkomen?

    Vraag & Antwoord Gezondheid werknemer Publicatiedatum: 24-02-2022

    Binnen onze organisatie is veilig werken erg belangrijk, vanwege de risico's die het werk met zich meebrengt. Onder invloed van alcohol, drugs of medicijnen die het reactievermogen beïnvloeden werken, willen we graag voorkomen. Het is belangrijk dat werknemers zich dat ook realiseren. Hoe pakken we dat aan?

    Verplichtingen werkgever bij gebruik alcohol en drugs (ADM-beleid)

    Verdiepingsartikel Gezondheid werknemer Publicatiedatum: 12-05-2022

    Als werkgever bent u verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werksituatie binnen uw bedrijf of organisatie. Dit geldt ook als het gaat om de combinatie van alcohol-, drugs- en medicijngebruik en werk. U moet risicovolle situaties voorkomen en een passende oplossing vinden als er toch een probleem ontstaat. Ook moet uw organisatie zich inzetten voor het herstel van verslaafde – en dus zieke – werknemers.

  • 3

    Arbeidsrisico problematisch ADM-gebruik herkennen en erkennen

    Risico alcohol, drugs en medicijngebruik in RI&E

    Nieuws Arbeidsongeval Publicatiedatum: 06-01-2022

    Werkgevers mogen regels stellen voor het gebruik van alcohol, drugs- en medicijnen op het werk en deze vastleggen in een ADM-beleid. Als middelengebruik gevaar oplevert, zoals in bepaalde beroepen het geval is, mag de werkgever onder voorwaarden testen op gebruik.

    Beleid voor alcohol, drugs en medicijnen is cruciaal

    Verdiepingsartikel Gezondheid werknemer Publicatiedatum: 09-02-2023

    Voor problemen door alcohol, drugs en medicijnen op de werkvloer geldt dat voorkomen beter is dan genezen. Als werkgever bent u immers verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Preventie kan daarnaast een flinke duit schelen. Een goed beleid heeft daarnaast ook een positief effect op de werksfeer, re-integratie bij arbeidsongeschiktheid en duurzame inzetbaarheid.

    Verslaving op het werk

    Infographic Gezondheid werknemer Publicatiedatum: 26-11-2020

    Ook onder werkenden zijn mensen met een alcohol-, drugs- of medicijnverslaving. De werkgever kan een aantal dingen doen om te zorgen dat deze werknemers inzetbaar blijven. Ook kan hij preventieve maatregelen treffen.

    Wanneer mag werkgever testen op drugs en alcohol?

    Nieuws Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) Publicatiedatum: 03-03-2022

    Het tijdens werktijd testen van werknemers op alcohol, drugs en geneesmiddelen is alleen toegestaan als er voor een bepaald beroep specifieke wetgeving geldt. In de meeste gevallen is het verboden, zo laat de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) weten.

    Wetswijziging moet drugs- en alcoholtest mogelijk maken (ADM-beleid)

    Nieuws Arbowet Publicatiedatum: 13-05-2022

    Het wetgevingstraject voor meer testen op alcohol of drugs op de werkvloer is weer opgestart. Dat meldt minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een Kamerbrief. Het traject was tijdelijk stopgezet vanwege de coronacrisis.

  • 4

    Omgaan met problematisch ADM-gebruik

    Wat kan arboprofessional adviseren bij een verslaafde werknemer?

    Verdiepingsartikel Verzuim Publicatiedatum: 31-08-2021

    Het is een zware opgave voor uw werkgever: een werknemer die smacht naar drank of drugs of zelfs verslaafd is. Niet alleen de goede naam van het bedrijf kan hierdoor in het gedrang komen, maar ook de veiligheid van werkprocessen en dus collega’s staat hierdoor op het spel. Goed arbobeleid kan hier veel bij betekenen. Hoe steunt u als arbo-adviseur alle betrokkenen?

    Test bedrijfsarts op alcohol-, drugs- en medicijngebruik (ADM)?

    Vraag & Antwoord Bedrijfsarts Publicatiedatum: 06-05-2022

    Binnen onze organisatie werken we met gevaarlijke stoffen. Het is daarom van groot belang dat er veilig gewerkt wordt. Dat betekent onder meer dat onze werknemers niet onder invloed mogen zijn van drank, drugs en medicijnen die het reactievermogen beïnvloeden. Mag onze bedrijfsarts werknemers testen op alcohol-, drugs- en medicijngebruik?

    Leidraad alcohol, drugs en medicijnen op de werkvloer

    Nieuws Preventie Publicatiedatum: 01-04-2022

    Door de toegenomen aandacht voor leefstijl en preventie van gezondheidsproblemen, kijken bedrijfsartsen en werkgevers anders naar de combinatie alcohol-, drugs- en medicijnengebruik en werk. Daarom is de Leidraad alcohol-, drugs- en medicijnbeleid in organisaties herzien. De nadruk ligt op preventie.

    Signalen bij stoornis in middelengebruik of gedragsverslaving

    Infographic Gezondheid werknemer Publicatiedatum: 01-05-2023

    Herkent u de signalen bij problematisch middelengebruik of verslaving? De signalen bij een stoornis in middelengebruik of verslaving zijn in te delen in fase één tot en met vier. Niet iedereen doorloopt alle vier de fases. Dit is een overzicht van de signalen.

    Werkwijzer alcohol, drugs en medicijnen op het werk

    Tool Gezondheid werknemer Publicatiedatum: 22-02-2022

    Gebruik deze werkwijzer voor het opstellen en implementeren van een alcohol-, drugs- en medicijnenbeleid (ADM-beleid) op het werk.

    Waar veilig melden als een werknemer of collega onder invloed is?

    Vraag & Antwoord Gezondheid werknemer Publicatiedatum: 01-05-2023

    Binnen onze organisatie werken we met zware machines, voertuigen en gevaarlijke stoffen. Werknemers die onder invloed zijn van alcohol, drugs en medicijnen die het reactievermogen beïnvloeden zijn daardoor een groot risico voor de veiligheid op de werkvloer. We willen werknemers daarom zo laagdrempelig mogelijk de mogelijkheid bieden om (problematisch) gebruik van alcohol, drugs en medicijnen van zichzelf en van collega's te melden. Waar kan een werknemer het beste melden dat hijzelf of een collega onder invloed is?

    Nieuw anoniem meldpunt voor hulp verslaafde werknemers

    Nieuws Verzuim Publicatiedatum: 18-01-2022

    Werknemers die te kampen hebben met verslavingsproblematiek trekken niet of veel te laat aan de bel. Daardoor stijgt de kans op langdurig verzuim en nemen de kosten voor werkgevers toe. Een nieuw platform waar werknemers anoniem hulp kunnen zoeken, moet hier verandering in brengen.

    Vertrouwenspersoon of een maatschappelijk werker: wat is het verschil?

    Vraag & Antwoord Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 27-07-2020

    Heeft het zin om naast een bedrijfsmaatschappelijk werker een vertrouwenspersoon aan te stellen? Of doen zij min of meer hetzelfde werk?

  • 5

    Zorg voor een duidelijk ADM-beleid

    Waar moet u rekening mee houden bij middelengebruik op de werkvloer?

    Verdiepingsartikel Re-integratie Publicatiedatum: 01-11-2021

    Als uw organisatie te maken krijgt met een werknemer die kampt met een alcohol- of drugsprobleem, roept dit diverse vragen op: hoe kan uw organisatie hem het beste helpen? Heeft hij recht op loon tijdens zijn verslavingsgerelateerde verzuimperiode? Welke sanctiemogelijkheden zijn er? En welke preventieve maatregelen kunt u nemen om alcohol- en drugsverslaving onder werknemers zo veel mogelijk te voorkomen? Dit artikel gaat in op deze vragen.

    Regeling alcohol, drugs en medicijnen op de werkvloer

    Tool Gezondheid werknemer Publicatiedatum: 06-10-2020

    Met dit reglement regelt u het gebruik van alcohol, drugs en medicijnen die het bewustzijn kunnen beïnvloeden in uw organisatie.

    Instemming OR nodig voor alcohol- en drugsbeleid

    Nieuws Instemmingsrecht Publicatiedatum: 12-11-2018

    Een alcohol- en drugscontrole kan soms noodzakelijk zijn om de veiligheid van werknemers op de werkvloer te garanderen. De OR moet er bij instemming op toezien dat het beleid in verhouding staat met de risico’s.

    Stap voor stap door de Wet verbetering poortwachter

    Toolbox Wet verbetering poortwachter Publicatiedatum: 22-05-2023

    Bij arbeidsongeschiktheid is de Wet verbetering poortwachter van toepassing. In deze wet is geregeld welke stappen u moet ondernemen om uw werknemer te re-integreren in zijn eigen werk of ander werk. Voldoet u niet aan deze regels, dan kunt u een verhaalsanctie of een loonsanctie krijgen. Deze toolbox helpt u alle stappen uit de Wet verbetering poortwachter correct en succesvol te doorlopen.

  • 6

    Ontslag vanwege ADM-gebruik

    Werknemer met drank- of drugsprobleem ontslaan? Pas op!

    Verdiepingsartikel Ontslag Publicatiedatum: 10-02-2022

    Het rechtsgeldig ontslaan van een werknemer met een alcohol-, drugs of medicijnenprobleem is minder eenvoudig dan u misschien denkt. Het is belangrijk dat u eerst vaststelt of er sprake is van incidenteel middelengebruik, problematisch gebruik of van een echte verslaving. Dat bepaalt namelijk hoe u de situatie moet aanpakken en welke route richting ontslag u kunt volgen.

    Regel zelf een ontslag met wederzijds goedvinden

    Toolbox Ontslag met wederzijds goedvinden Publicatiedatum: 19-10-2020

    In deze toolbox vindt u alle informatie die u nodig heeft om zelf een ontslag met wederzijds goedvinden te regelen. U vindt duidelijke informatie over wat een beëindigingsovereenkomst precies is, welke regels van toepassing zijn en hoe u zelf volledige en rechtsgeldige afspraken maakt.