Ondernemers en woningbezitters krijgen ze in de eerste maanden van het jaar op de digitale deurmat: de WOZ-beschikkingen voor 2023. De WOZ-waarde van woningen en bedrijfspanden is de basis voor een heleboel belastingen, dus controleren of de waardering hout snijdt kan zeker lonen.
WOZ staat voor ‘waardering onroerende zaken’. Belastingplichtigen kunnen de huidige WOZ-waarde vinden in de aanslag voor de onroerendezaakbelasting (OZB) van de gemeente, die in januari of februari verstuurd wordt. Ook is de waarde te vinden via het online WOZ-waardeloket, het gratis register van de overheid.
De gemeente gebruikt voor het bepalen van de WOZ-waarde een peildatum. Voor 2023 is dat 1 januari 2022. De kans is groot dat de WOZ-waarde in de beschikking is gestegen, want begin 2022 was de Nederlandse woningmarkt nog behóórlijk oververhit. Gemiddeld ligt de WOZ-waarde van woningen op de peildatum dan ook 17% hoger dan in 2021, meldt WOZ-toezichthouder de Waarderingskamer.
Om de WOZ-waarde te controleren kan de belastingplichtige verschillende wegen bewandelen. Zo is het taxatierapport waar de WOZ-waarde op is gebaseerd meestal gratis op te vragen bij de gemeente. Dit rapport laat onder meer zien met welke andere panden de gemeente het pand van de belastingplichtige heeft vergeleken.
Ook kunnen belastingplichtigen zelf vergelijkend warenonderzoek doen via het eerder genoemde WOZ-waardeloket of (tegen een kleine vergoeding) via het Kadaster. Het meest vergaande middel is het laten opstellen van een nieuw taxatierapport door een makelaar of taxateur. Maar dit kost al snel een paar honderd euro, dus dit is alleen voordelig als er indicaties zijn dat de WOZ-waarde echt te hoog is.
Belastingplichtigen die vinden dat hun WOZ-waarde te hoog is, kunnen bezwaar maken (zie ook deze maatwerkbrief). Bezwaar maken tegen een te hoge WOZ-waarde moet binnen zes weken na de dagtekening van de beschikking. Het kan zijn dat het niet lukt om de onderbouwing helemaal rond te krijgen binnen zes weken, bijvoorbeeld omdat er nog gegevens binnen moeten komen. Dan kan de belastingplichtige alvast een pro-formabezwaar indienen. Bij het bezwaar moet de pandeigenaar zogeheten ‘waardeverminderende’ factoren aanvoeren. Dat kan van alles zijn, van overlast door een windmolen tot een gedateerd interieur.
Het verlagen van de WOZ-waarde kan lonen, want deze waarde werkt door in een waaier aan belastingen. Naast de OZB is de waarde ook bijvoorbeeld de basis voor het eigenwoningforfait in box 1 van de inkomstenbelasting. De WOZ-waarde is ook van groot belang voor een woning die in box 3 valt, zoals een tweede huis of vakantiewoning. Als deze woning niet verhuurd wordt, moet de belastingplichtige de hele WOZ-waarde bij het vermogen in box 3 tellen. Voor dergelijk vermogen hanteert de fiscus dit jaar een fictief rendement van 6,17% voor de heffing in box 3.
Voor bedrijfspanden geldt bijvoorbeeld dat de WOZ-waarde de zogeheten ‘bodemwaarde’ bepaalt. Een onderneming mag namelijk alleen afschrijven op een bedrijfspand zolang de boekwaarde hoger is dan de bodemwaarde. Voor de vennootschapsbelasting is die 100% van de WOZ-waarde. In de inkomstenbelasting is het 50% van de WOZ-waarde, als de ondernemer het pand in eigen gebruik heeft. Voor verhuurde panden is de bodemwaarde ook in de inkomstenbelasting 100% van de WOZ-waarde.