Regel het instemmingsrecht van de OR in acht stappen

Met deze toolbox kunnen de ondernemingsraad (OR) en de bestuurder de instemmingsprocedure zorgvuldig inrichten. Dit zorgt voor een efficiënte en effectieve samenwerking rondom het instemmingsrecht van de OR. De procedure heeft een duidelijk verloop en alle betrokken partijen (OR, bestuurder en achterban) weten precies wat ze van elkaar kunnen verwachten.

  • 1

    Download de interactieve inhoudsopgave

    Regel het instemmingsrecht van de OR in acht stappen

    Zo organiseer je het instemmingsrecht optimaal

    Artikel 27 WOR geeft de OR in een aantal specifieke situaties het recht om wel of niet in te stemmen met een voorgenomen besluit van de bestuurder. De bestuurder en OR moeten zich hierbij aan bepaalde spelregels houden. Met deze toolbox richt je de instemmingsprocedure volgens de geldende voorschriften in.

    Elke titel in de interactieve inhoudsopgave bevat de link naar het betreffende onderdeel op Rendement Online. Deze inhoudsopgave is ook te gebruiken als checklist: je kunt items afvinken als je wilt bijhouden welke onderdelen je hebt afgerond.                    

  • 2

    Het instemmingsrecht toegelicht

    Wanneer heeft de OR instemmingsrecht (of niet)?

    Tool Instemmingsrecht Publicatiedatum: 26-08-2021

    Houd deze checklist iedere OR- en overlegvergadering bij de hand. U kunt hiermee snel het instemmingsrecht vaststellen

    De instemmingsprocedure

    Infographic Instemmingsrecht Publicatiedatum: 20-05-2025

    Artikel 27 WOR geeft de OR in een aantal specifieke situaties het recht om wel of niet in te stemmen met een voorgenomen besluit. De bestuurder en de OR moeten zich hierbij aan een aantal spelregels houden. Om te voorkomen dat je een ‘overtreding’ begaat, is het van belang om het instemmingsproces te kunnen dromen. Deze infographic laat in één overzicht zien hoe de instemmingsprocedure precies verloopt.

    Artikel 27 WOR: instemmingsrecht geeft OR beperkt vetorecht

    Verdiepingsartikel Wet op de ondernemingsraden (WOR) Publicatiedatum: 19-03-2025

    Meestal moet de OR zijn uiterste best doen om voorgenomen besluiten van de bestuurder te veranderen of misschien zelfs te voorkomen. Gelukkig heeft de OR bij sommige besluiten instemmingsrecht. Als de OR daar niet mee instemt, gebeurt het in principe ook niet! Artikel 27 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) behandelt dit recht en geeft tevens aan bij welke onderwerpen het van toepassing is. Alle reden om dit wetsartikel eens onder de loep te nemen.

    Instemmingsrecht OR: de spelregels

    Nieuws Instemmingsrecht Publicatiedatum: 31-03-2025

    De Wet op de ondernemingsraden (WOR) geeft de ondernemingsraad (OR) instemmingsrecht. Dat instemmingsrecht geldt voor het vaststellen, wijzigen of intrekken van verschillende soorten regelingen voor een groep of alle werknemers. Hoe werkt het instemmingsrecht precies?

    Wanneer vervalt het instemmingsrecht van de OR?

    Vraag & Antwoord Instemmingsrecht Publicatiedatum: 19-05-2025

    Ook bij onderwerpen die volgens artikel 27 WOR instemmingsplichtig zijn, heeft de OR soms toch geen instemmingsrecht. In welke gevallen vervalt het instemmingsrecht?

  • 3

    Het voorgenomen besluit en de instemmingsaanvraag

    Invloed OR bij voorgenomen besluit cruciaal

    Nieuws Instemmingsrecht Publicatiedatum: 08-11-2024

    Vroegtijdig betrokken zijn bij de plannen van de bestuurder, is voor elke ondernemingsraad (OR) cruciaal om daadwerkelijk invloed uit te kunnen oefenen op het organisatiebeleid. Dat geldt zeker voor de zogenoemde voorgenomen besluiten die onder het advies- of het instemmingsrecht van de OR vallen. Wanneer is er sprake van een voorgenomen besluit?

    Voorbeeld instemmingsaanvraag bestuurder aan OR

    Tool Instemmingsrecht Publicatiedatum: 05-03-2021

    Met dit voorbeeld van een instemmingsverzoek stelt uw bestuurder snel een volledige instemmingaanvraag op voor de ondernemingsraad.

    Voorgenomen besluit en instemmingsverzoek toetsen

    Tool Instemmingsrecht Publicatiedatum: 25-03-2021

    Gebruik deze checklist om te toetsen of sprake is van een voorgenomen besluit en of het instemmingsverzoek voldoet aan de formele eisen.

    Instemmingsaanvraag doorsturen aan OR-leden

    Tool Instemmingsrecht Publicatiedatum: 26-03-2021

    Met deze kant-en-klare maatwerkbrief informeert u de OR-leden over de ontvangst van een instemmingsaanvraag van de bestuurder.

    Bevestiging ontvangst instemmingsaanvraag

    Tool Instemmingsrecht Publicatiedatum: 29-03-2021

    Met deze kant-en-klare maatwerkbrief informeert u de bestuurder dat de ondernemingsraad de instemmingsaanvraag heeft ontvangen.

  • 4

    Behandeling van een instemmingsverzoek

    Niet in behandeling nemen instemmingsaanvraag door OR

    Tool Instemmingsrecht Publicatiedatum: 29-03-2021

    Met deze kant-en-klare maatwerkbrief informeert u de bestuurder dat de ondernemingsraad de instemmingsaanvraag niet in behandeling neemt.

    Verzoek om informatie door de ondernemingsraad (OR)

    Tool Informatierecht Publicatiedatum: 02-10-2020

    Gebruik deze kant-en-klare brief om alle informatie op te vragen die uw ondernemingsraad (OR) van de bestuurder wil ontvangen.

    Geef externe deskundige duidelijke opdracht

    Nieuws Rechten van de OR Publicatiedatum: 10-03-2025

    Artikel 16 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) geeft de OR het recht om een deskundige in te schakelen. Om optimaal te kunnen profiteren van de expertise van de deskundige is het belangrijk dat de OR de deskundige een duidelijke opdracht geeft.

    Communiceer als OR een eensgezind standpunt

    Tool OR-communicatie Publicatiedatum: 01-04-2021

    Gebruik dit formulier om vragen en standpunten te noteren die de OR aan de bestuurder wil voorleggen.

  • 5

    De achterban informeren en raadplegen

    Aandachtspunten OR voor achterbanraadpleging

    Nieuws OR-communicatie Publicatiedatum: 05-08-2024

    Een ondernemingsraad (OR) kan met allerlei vraagstukken te maken krijgen. De OR doet er goed aan om over zaken die werknemers treffen de achterban te raadplegen, voordat hij instemt of advies uitbrengt aan de bestuurder.

    Is de OR verplicht informatie te delen met de achterban?

    Vraag & Antwoord OR-communicatie Publicatiedatum: 15-08-2024

    De bestuurder wil niet dat onze OR de achterban informeert over lopende adviesaanvragen of instemmingsverzoeken. Mogen wij deze informatie niet delen?

    Creëer draagvlak en breek de weerstand

    Verdiepingsartikel Werkwijze OR Publicatiedatum: 21-06-2022

    Of voorgenomen besluiten goed uitpakken in de praktijk, is erg afhankelijk van het draagvlak en de weerstand daarvoor. Dat geldt zowel voor besluiten van uw bestuurder, als voor besluiten die u binnen uw eigen OR neemt. Hoe vindt uw OR draagvlak bij uw achterban voor de genomen besluiten en wat kunt u doen als er weerstand ontstaat?

  • 6

    Het overleg met de bestuurder

    OR én bestuurder hebben belang bij goede onderhandeling

    Verdiepingsartikel Instemmingsrecht Publicatiedatum: 11-07-2024

    Met het instemmingsrecht zoals dat geregeld is in artikel 27 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) heeft uw OR een sterke troef in handen. Want stemt u niet in met een voorgenomen besluit, dan kan de bestuurder het niet uitvoeren. Door slim te onderhandelen kunt u een besluit zó aanpassen dat het zo gunstig mogelijk uitpakt voor uw achterban.

    Tips om uw instemmingsrecht kracht bij te zetten

    Verdiepingsartikel Instemmingsrecht Publicatiedatum: 09-02-2021

    Uw instemmingsrecht biedt uw OR een uitgelezen kans om invloed uit te oefenen op het beleid van uw organisatie. Die invloed heeft u niet alleen bij het instellen van een nieuwe regeling, maar ook bij het wijzigen en beëindigen van een bestaande regeling. De verplichting voor uw bestuurder om uw OR om instemming te vragen, is vastgelegd in de Wet op de ondernemingsraden. Tips om uw instemmingsrecht kracht bij te zetten.

    Instemmingsverzoek is geen kwestie van alleen 'ja' of 'nee'

    Verdiepingsartikel Instemmingsrecht Publicatiedatum: 21-03-2025

    Via het instemmingsrecht kan de OR veel invloed uitoefenen op de besluitvorming. Zonder instemming van de OR kan de bestuurder een instemmingsplichtig voorgenomen besluit namelijk niet zomaar uitvoeren. Het is goed om te weten dat een instemmingsverzoek voor de OR geen kwestie van 'ja' of 'nee' hoeft te zijn. In de praktijk is er bijna altijd ruimte voor onderhandelingen.

  • 7

    De beslissing op de instemmingsaanvraag

    Welke beslissingen zijn mogelijk op een instemmingsaanvraag?

    Vraag & Antwoord Instemmingsrecht Publicatiedatum: 25-03-2021

    De bestuurder heeft een instemmingsverzoek bij onze ondernemingsraad (OR) ingediend. We zijn het grotendeels eens met het voorgenomen besluit, maar niet helemaal. De bestuurder wil zijn voorgenomen besluit niet aanpassen. Welke opties hebben we om als ondernemingsraad op de instemmingsaanvraag te beslissen?

    Beslissing OR op instemmingsverzoek doorgeven aan bestuurder

    Tool Instemmingsrecht Publicatiedatum: 27-02-2025

    Gebruik deze maatwerkbrief om de beslissing van de OR op de instemmingsaanvraag van de bestuurder te bevestigen.

    Wat als uw OR niet instemt?

    Tool Instemmingsrecht Publicatiedatum: 10-09-2024

    Wanneer weigert uw OR eigenlijk uw instemming op een besluit? En wat als de bestuurder ondanks die weigering zijn plannen doorzet?

    Wanneer kent een kantonrechter vervangende toestemming toe?

    Verdiepingsartikel Instemmingsrecht Publicatiedatum: 15-10-2024

    Met het instemmingsrecht kan uw OR een beslissende rol spelen bij de plannen van uw bestuurder. Stemt uw OR niet in met een verzoek van uw bestuurder, dan kan hij echter bij kantonrechter vervangende toestemming vragen. Wanneer kent een kantonrechter die vervangende toestemming toe en waarom?

    Uw besluit doorgeven aan de OR na de instemmingsprocedure

    Tool Ondernemingsraad Publicatiedatum: 17-02-2025

    Gebruik deze voorbeeldbrief om als bestuurder jouw definitieve besluit aan de ondernemingsraad te laten weten.

    OR kan besluit van bestuurder nietig verklaren

    Nieuws Instemmingsrecht Publicatiedatum: 28-08-2024

    Bij veel regelingen en voorzieningen heeft de ondernemingsraad (OR) instemmingsrecht. Voert de bestuurder een instemmingsplichtig besluit door zonder dat de OR ermee heeft ingestemd, dan kan de OR het besluit nietig verklaren. Werknemers hoeven zich er dan niet aan te houden. Maar daarmee is de kous nog niet af.

  • 8

    Conflicten voorkomen en oplossen

    Wat zegt de WOR over conflicten?

    Verdiepingsartikel OR en geschillen Publicatiedatum: 14-02-2025

    Het kan voorkomen dat de OR en bestuurder van mening verschillen over de toepassing van de wet en er samen niet uitkomen. In de WOR staan voor de OR en bestuurder verschillende rechtsmiddelen omschreven om een conflict op te lossen. Deze rechten gelden voor de OR, COR en PVT. De OR heeft bijvoorbeeld de mogelijkheid om bij inhoudelijke verschillen naar de kantonrechter te gaan, een externe deskundige in te schakelen of je kunt naar de bedrijfscommissie stappen. De wet beschrijft voor de meeste mogelijkheden een duidelijke procedure.

    Zorg dat je weet op welke manieren de OR een beroepsprocedure kan starten

    Verdiepingsartikel OR en geschillen Publicatiedatum: 11-03-2025

    Iedere OR dankt zijn bestaansrecht aan de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Die wet is bedoeld om de medezeggenschap in organisaties zo veel mogelijk te stimuleren. Helaas verlopen de zaken niet altijd zoals ze zouden moeten en daarom voorziet de WOR ook in een beroepsrecht. Dat geeft de OR de mogelijkheid om zijn gelijk hogerop te halen als je er niet uitkomt met de bestuurder. Het is dan wel belangrijk dat je precies weet welke beroepsmogelijkheden er zijn!

    Beroepsprocedure OR

    Infographic OR en geschillen Publicatiedatum: 25-03-2021

    Zowel uw bestuurder als uw OR kan in geval van een conflict waar u niet samen uitkomt een beroepsprocedure starten. De aard van het conflict bepaalt de route.

    Mediation: een oplossing van het conflict én verbetering van de relatie

    Verdiepingsartikel OR en geschillen Publicatiedatum: 09-03-2021

    Ondernemingsraden en bestuurders willen wel eens botsen. Het behartigen van verschillende belangen leidt nu eenmaal wel eens tot getouwtrek. Dat kan resulteren in een optimaal resultaat waar alle betrokken partijen zich goed in kunnen vinden, maar het draait ook wel eens uit op een conflict. In dat geval kan mediation uitkomst bieden.

  • 9

    Meer informatie

    OR basis

    Training 1 bijeenkomst (2 dagdelen)

    Hoe breng je nieuwe OR-collega's op de hoogte van alle OR-activiteiten? Hoeveel tijd besteed je aan het opleiden van nieuwkomers? Of wil je met de gehele OR een nieuwe start maken? Speciaal hiervoor is de training OR basis ontwikkeld. Tijdens deze training word je wegwijs gemaakt in de Wet op de ondernemingsraden (WOR), zodat je precies weet wat de rechten en plichten van de OR zijn. Ook krijg je zicht op je rol binnen de medezeggenschap en de dagelijkse OR-werkzaamheden.

    OR verdieping

    Training 1 bijeenkomst (2 dagdelen)

    Ervaren OR-leden vervullen een sleutelrol binnen de OR. Er wordt verwacht dat zij het voortouw nemen bij complexe situaties. Neem als OR een actieve bijrijdersrol in en bepaal direct of indirect de koers van de organisatie. Tijdens de training OR verdieping leer je hoe je dit doet. Om een sterk blok te vormen binnen de ondernemingsraad adviseren wij je om met meerdere ervaren OR-collega´s aan deze training deel te nemen.

    Praktijkboek Instemmingsrecht

    Boek januari 2024

    Met het instemmingsrecht kan de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging veel invloed uitoefenen op belangrijke besluiten die betrekking hebben op het personeelsbeleid van de organisatie. Want als de OR/PVT niet instemt, gaat het besluit niet door. Dat vraagt om een gestructureerde aanpak van een instemmingsverzoek. Hoe pak je dat aan? En hoe ga je te werk als je voorwaarden aan de instemming wilt verbinden?