Vroegtijdig betrokken zijn bij de plannen van de bestuurder, is voor elke ondernemingsraad (OR) cruciaal om daadwerkelijk invloed uit te kunnen oefenen op het organisatiebeleid. Dat geldt zeker voor de zogenoemde voorgenomen besluiten die onder het advies- of het instemmingsrecht van de OR vallen. Wanneer is er sprake van een voorgenomen besluit?
Zodra de bestuurder een besluit wil nemen dat onder het adviesrecht (artikel 25 WOR) of het instemmingsrecht (artikel 27 WOR) van de OR valt, is hij verplicht om dit aan de OR voor te leggen. Hij mag het besluit nog niet hebben genomen; er moet sprake zijn van een voorgenomen besluit. Zo’n besluit komt tot stand in vier stappen:
Zodra alle vier de stappen zijn doorlopen, is er sprake van een voorgenomen besluit. De bestuurder weet dan dus welke maatregelen (stap 4) hij wil nemen om het probleem (stap 1) op te lossen. Is het voorgenomen besluit advies- of instemmingsplichtig, dan moet hij een officieel verzoek voor advies of instemming indienen bij de OR. De Wet op de ondernemingsraden (WOR) stelt eisen aan een adviesaanvraag en instemmingsverzoek. De OR doet er goed aan om zo’n voorgenomen besluit en adviesaanvraag te toetsen (tool), voordat de raad er inhoudelijk mee aan de slag gaat. Is het verzoek compleet, dan zal het advies- of instemmingstraject vlotter verlopen.
Weet de bestuurder al precies wat hij gaat doen en neemt het besluit dus al een definitieve vorm aan, dan is er geen sprake meer van een voorgenomen besluit. De bestuurder is dan in feite te laat met het raadplegen van de OR en mist de inzichten die de OR hem kan bieden. Maar ook als hij de OR informeert over het voorgenomen besluit, heeft hij de boot eigenlijk al gemist. Niet alleen moet de OR zich dan nog gaan verdiepen in het onderwerp, de kans is ook groot dat de OR punten heeft die het voorgenomen besluit nog flink wijzigen. De bestuurder heeft dan immers nog helemaal geen rekening gehouden met de inzichten van de OR. De bestuurder kan de OR dus beter al eerder op de hoogte brengen van de ontwikkelingen en rekening houden met de punten die de OR dan aankaart.
Door vooraf een lijst met advies- of instemmingsplichtige onderwerpen door te nemen, kan de bestuurder makkelijker bepalen of er zaken spelen waarover hij de OR vroegtijdig kan informeren tijdens de overlegvergadering (tool), omdat ze in een later stadium mogelijk tot een advies of instemmingsverzoek leiden. Zo kan de OR de ontwikkelingen op de voet volgen en zal de afhandeling van een uiteindelijk advies- of instemmingstraject minder tijd kosten. De OR is dan immers al goed op de hoogte en de bestuurder kent de standpunten van de OR al.
Meer informatie over het instemmingsrecht vindt u in de toolbox Regel het instemmingsrecht van de OR in acht stappen.
Meer informatie over het adviesrecht van de OR vindt u in de toolbox Stroomlijn het adviesrecht van de OR.