Sinds 2018 is het ondernemingsklimaat in Nederland behoorlijk verslechterd. Nederland presteert weliswaar beter dan de buurlanden, maar verliest terrein ten opzichte van Denemarken en Zwitserland. Vooral in de afgelopen twee jaar oogt ons ondernemingsklimaat minder charmant.
Het ondernemingsklimaat wordt bepaald aan de hand van factoren en omstandigheden die bepalen hoe gunstig een land is voor ondernemingen om in te opereren of in te groeien. Een positief klimaat ondersteunt ondernemingen bij hun activiteiten en brengt succes, terwijl een ongunstig klimaat beperkingen oplegt. Volgens de Business Climate Heatmap van PwC zag het Nederlandse ondernemingsklimaat tussen 2013 en 2018 aanzienlijke verbeteringen, maar is het sindsdien weer verslechterd. Inmiddels zijn we weer terug bij af, ofwel het niveau van 2013.
PwC onderzocht zestig indicatoren in Nederland, België, Frankrijk, Duitsland, Luxemburg, Denemarken, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk. Aan de hand van indicatoren zoals vergrijzing, infrastructuur en huizenprijzen, heeft het advieskantoor de aantrekkelijkheid van het ondernemingsklimaat van de landen berekend. Denemarken scoort daarbij het best, daarna Zwitserland en vervolgens komt Nederland op de derde plek. De buurlanden waarmee Nederland concurreert als vestigingsplaats voor internationale bedrijven, hebben over het algemeen met nog meer achteruitgang te maken. Duitsland kampt bijvoorbeeld met de afhankelijkheid van Russisch gas, terwijl het Verenigd Koninkrijk nog in de nasleep van Brexit leeft. Relatief gezien verliest Nederland daarom nog niet zijn plek op de ranglijst. Wél verliest het terrein ten opzichte van landen als Denemarken en Zwitserland, waar wel verbetering te zien is.
Internationale bedrijven uiten al enige tijd hun zorgen over het investeren in Nederland als vestigingsplaats. Deze zorgen komen grotendeels voort uit de arbeidstekorten (artikel), krapte op de woningmarkt en de ongunstige ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving. Zo wordt er veel geklaagd over het wisselvallige regeringsbeleid, maar ook bijvoorbeeld over de versobering van de 30%-regeling voor expats (toolbox).