Vertrouwen ondernemers in vrije val
De coronacrisis laat diepe sporen na in de Nederlandse economie. De barometer voor het ondernemersvertrouwen tikt in het tweede kwartaal het laagste punt ooit aan, consumenten somberen en de economie is in het eerste kwartaal gekrompen. De cijfers werpen een schaduw vooruit.
De gegevens die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de afgelopen dagen publiceert zijn niet bepaald opbeurend. Zo is de Nederlandse economie in het eerste kwartaal met 1,7% gekrompen. En dat terwijl er in januari en februari nog groei was. Half maart, toen de ‘intelligente lockdown’ begon, is de economie dus fiks achteruit gekacheld.
Duikvlucht vertrouwen consumenten en ondernemers
Die teruggang was vooral het gevolg van een enorme daling in de uitgaven van consumenten. In zekere zin viel er ook weinig te spenderen, aangezien de horeca dicht ging en je in de winkelstraten een kanon af kon schieten. Maar de coronacrisis slaat ook een flinke deuk in het vertrouwen, blijkt uit de CBS-indicator voor consumentenvertrouwen. Die maakte een smak van -2 in maart naar -22 begin april. Dat is de grootste daling ooit gemeten.
Ook onder ondernemers is het vertrouwen ver te zoeken:
De indicator voor ondernemersvertrouwen komt volgens het CBS in het tweede kwartaal uit op -37,2. Dat is het laagste getal ooit gemeten, en ook een stuk lager dan tijdens de financiële crisis van 2009. Alle verwachtingen staan in het rood, maar over de vooruitzichten voor de omzet, de productie en de personeelssterkte zijn ondernemers het meest pessimistisch.
Negatieve ontwikkelingen zetten rem op herstel
Alle ontwikkelingen zetten nu al een fikse rem op de economische ontwikkeling voor de tweede helft van het jaar. Veel ondernemingen houden het geld liever even in kas: ruim 44% van de ondernemers verwacht dit jaar een afname van de investeringen. Een ander teken aan de wand is dat er aan het eind van het eerste kwartaal van dit jaar 60.000 vacatures minder waren dan eind 2019. Allemaal aanwijzingen dat de crisis een forse nasleep krijgt.
Het CBS tekent wel aan dat de gegevens over het ondernemersvertrouwen zijn verzameld vóór de aankondiging van de versoepeling van de maatregelen. Maar in de tussentijd is de situatie er ‘nog niet veel rooskleuriger op geworden’, stellen ondernemersorganisaties MKB-Nederland en VNO-NCW. In sommige bedrijfstakken moet ‘de klap nog komen’, zoals sectoren die het juist van de zomer moeten hebben. De organisaties pleiten er daarom nogmaals voor dat een nieuwe ronde van ‘coronasteun’ ook compensatie regelt voor de vaste lasten van ondernemers.