In sommige situaties kan het handig zijn om de werktijden van uw werknemers aan te passen aan de bedrijfsomstandigheden. Toch mag u dit meestal niet zomaar doen, omdat niet-contractuele arbeidstijden naar verloop van tijd kunnen worden aangemerkt als een arbeidsvoorwaarde. Een uitspraak van de kantonrechter in Utrecht laat echter zien dat het aanpassen van de werktijden onder bepaalde voorwaarden wel mogelijk is.
In de zaak ging het om een zorgassistente van wie verlangd werd dat zij op andere tijden ging werken. De werkneemster werkte drie avonden in de week van 18:00 tot 23:00 uur bij een zorginstelling. In 2000 stuurde de werkgever haar een brief, waarin deze werktijden werden vastgelegd. In de brief stond dat een wijziging van de arbeidstijden altijd in overleg met de werkneemster zou gebeuren. In 2010 verlangde de zorginstelling van de werkneemster dat zij voortaan vanaf 15:45 uur zou werken. De huidige werktijden kwamen niet meer voldoende overeen met de behoeften van de bewoners en de afdeling. De werkneemster kwam hiertegen in protest. Zij wees daarbij op de afspraken in de brief en gaf aan dat zij door de gewijzigde werktijden haar zoon niet meer kon begeleiden bij zijn huiswerk.
Omdat de vrouw al zo veel jaren volgens het rooster had gewerkt, oordeelde de rechter dat de werktijden als een arbeidsvoorwaarde konden worden beschouwd, ook al waren de arbeidstijden niet vastgelegd in de arbeidsovereenkomst. Er stond geen eenzijdig wijzigingsbeding in het contract, waardoor de werkgever niet zomaar de arbeidsvoorwaarden mocht wijzigen. Volgens de kantonrechter was een wijziging van de werktijden in dit geval alleen mogelijk als er aan drie voorwaarden werd voldaan die door de Hoge Raad in een arrest van 2008 zijn opgesomd:
De rechter oordeelde dat aan deze voorwaarden werd voldaan en dat de werkneemster de wijziging van de werktijden dus moest accepteren. Ook het argument van de werkneemster dat zij haar zoon moest helpen bij zijn huiswerk, werd door de rechter verworpen.
Kantonrechter Utrecht, 27 april 2011, LJN: BQ3288
Meer informatie over arbeidstijden, pauzetijden en rusttijden vindt u in de toolbox Zo houdt uw organisatie zich aan de Arbeidstijdenwet.