In principe hebben stakende werknemers geen recht op loon. Toch zijn er ook situaties waarin werkgevers rekening moeten houden met de uitzonderingen op die regel. Zij moeten dan het loon doorbetalen van werknemers die door een staking niet werken. Hoe zit dat precies?
Iedere werknemer heeft het recht om te staken (tool). Dat ze het recht hebben om het werk neer te leggen, wil echter niet zeggen dat zij dan ook recht hebben op loondoorbetaling. Het principe ‘geen arbeid, geen loon’ gaat namelijk op. Werkgevers hoeven stakende werknemers dus niet door te betalen. Daarnaast hebben stakers ook geen recht op een WW-uitkering of een bijstandsuitkering. Soms hebben ze wel recht op een uitkering uit de stakingskas van de vakbond.
Bij de meeste stakingen zullen niet alle werknemers hun werk neer willen leggen. Er is altijd een groep werknemers die wel wil werken, maar dat niet kan doordat hun stakende collega’s dat onmogelijk maken. Dat zijn de zogenoemde werkwilligen. Of werkgevers hun loon tijdens een staking moeten doorbetalen, hangt af van de soort staking:
In sommige gevallen kan de rechter oordelen dat de werkgever op grond van goed werkgeverschap het loon van werkwilligen hoe dan ook moet doorbetalen. Dat is bijvoorbeeld het geval als de organisatie dat bij stakingen in het verleden ook gedaan heeft. Werknemers mogen er dan van uitgaan dat zij hun loon tijdens de staking doorbetaald krijgen.
Werkgevers mogen daarnaast niet vergeten de verloonde uren in de salarisadministratie (tool) aan te passen als er gestaakt wordt.