In veel cao’s is afgesproken dat een zieke werknemer een aanvulling op de wettelijke loondoorbetaling krijgt. Werknemers ontvangen dan meer dan het wettelijk minimum van 70% van het loon. Dat blijkt uit een cao-onderzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Werkgevers moeten een zieke werknemer gedurende de eerste twee jaar van ziekte ten minste 70% van zijn loon doorbetalen. Zij kunnen vrijwillig besluiten om een bovenwettelijke aanvulling bij ziekte en arbeidsongeschiktheid te betalen. Dat kan ook bij collectieve arbeidsovereenkomst (cao) (tool) worden geregeld. Uit een onderzoek in opdracht van het ministerie van SZW, de Rapportage cao-afspraken 2017 (pdf), blijkt dat in bijna alle onderzochte cao’s een hoger percentage is afgesproken dan wettelijk verplicht is. Slechts in twee cao’s ontvangt een zieke werknemer minder dan 170% van zijn loon in totaal gedurende de eerste twee jaar van ziekte. Voor het onderzoek zijn 99 steekproefcao’s bekeken, die in totaal 4,5 miljoen werknemers betreffen. Dat is zo’n 80% van alle werknemers die vallen onder een cao.
In de meeste cao’s is de loondoorbetaling bij ziekte gedurende de eerste twee jaar meer dan 170% in totaal. In 54 cao’s is de loondoorbetaling in het eerste jaar 100%. Volgens de Wet verbetering poortwachter (tool) zijn werkgever en werknemer verantwoordelijk voor de re-integratie (tools) in de eerste twee ziektejaren. Aan de betaling van een bovenwettelijke aanvulling zijn dan ook vaak wel voorwaarden verbonden. Er worden bijvoorbeeld eisen gesteld aan de re-integratie van de werknemer. Dat kan zijn door gedeeltelijke werkhervatting in de eigen functie, maar ook door het verrichten van andere (passende) arbeid, het werken op arbeidstherapeutische basis of het volgen van scholing.
Werkgevers die niet onder een cao vallen, kunnen vrijwillig eigen afspraken maken met werknemers over bovenwettelijke aanvullingen op het minimum van 70% van het loon. Zij moeten daarbij echter wel zorgvuldig te werk gaan en afspraken schriftelijk vastleggen. Als een werkgever bij ziekte altijd 100% loon heeft doorbetaald, en hij wil dit ten nadele van de werknemer veranderen, kan het gewoonterecht spelen. Uit jurisprudentie blijkt dat als 100% gedurende langere tijd een gebruikelijk percentage was, de werkgever dit niet zomaar naar beneden kan bijstellen. Werknemers mogen er dan op vertrouwen 100% doorbetaald te krijgen.