De belasting op vermogen gaat nog eens een keer door de mangel bij onderzoekers. Simpele oplossingen om de belasting op sparen en beleggen te laten stroken met het werkelijke rendement zijn er niet, dus moeten er keuzes gemaakt worden. Eén mogelijkheid is een aparte box 3-heffing voor Nederlanders die alleen spaargeld hebben.
De heffing op sparen en beleggen in box 3 van de inkomstenbelasting is al jaren voer voor discussie. De Belastingdienst rekent met een fictief rendement en heft daar belasting over.
De laatste jaren beweegt het fictieve rendement in box 3 wel wat meer richting ‘de werkelijkheid’. Maar voor vermogens tot € 71.650 rekent de fiscus dit jaar nog altijd met een gemiddeld rendement van 1,94%. Terwijl de doorsnee spaarder al in zijn handjes mag knijpen met een spaarrente van net iets boven de 0%.
Het is dan ook nogal ingewikkelde materie, herhaalt staatssecretaris Snel van Financiën nog maar eens in een brief (pdf) aan de Tweede Kamer. De wens om de heffing aan te laten sluiten op het werkelijke rendement is duidelijk, maar de weg daar naartoe is bezaaid met beren.
Het kabinet wil namelijk wel graag dat de box 3-heffing straks ook uitvoerbaar blijft voor de Belastingdienst en dat bijvoorbeeld de vooringevulde aangifte overeind blijft. Maar een oplossing waarbij de heffing én aansluit bij het werkelijke rendement én voldoet aan de uitgangspunten heeft Snel niet kunnen vinden. De politiek moet dus keuzes gaan maken.
Snel schetst daarom in zijn brief alvast een aantal afwegingen voor een nieuw stelsel. Om het allemaal behapbaar te houden voor de Belastingdienst zou bijvoorbeeld het aantal belastingplichtigen in box 3 omlaag moeten. Dat kan onder meer door de vrijstelling in die box omhoog te gooien. Dit jaar is vermogen tot € 30.360 vrijgesteld.
Ook onderzoekt Snel de mogelijkheden om in elk geval de morrende spaarders tegemoet te komen. De bewindsman wil met Prinsjesdag de resultaten daarvan klaar hebben. Eén optie is een aparte heffing voor Nederlanders die alleen maar sparen en niet beleggen. Zij zouden dan afrekenen met de fiscus op basis van het werkelijke rendement. Maar Snel zegt er in zijn brief wel bij dat zo’n systeem ook weer ‘ontwijkingsmogelijkheden’ meebrengt. Want beleggers zouden dan rond de peildatum hun vermogen even in het spaardeel kunnen parkeren.
Het onderzoek naar box 3 is weer onderdeel van een grote denkoefening om het complete belastingstelsel aan te passen. Dat moet begin 2020 leiden tot een aantal ‘bouwstenen’ voor een toekomstbestendig stelsel. De politiek moet dan keuzes maken en die legoblokjes aan elkaar gaan passen. Als grondstof voor die bouwstenen is er al een hele reeks onderzoeken opgestart. Maar in een brief (pdf) kondigt Snel nog eens zes nieuwe onderzoeken aan. Die gaan onder meer over de toekomst van de vennootschapsbelasting (tools), het inkomen uit kapitaal van directeuren-grootaandeelhouders en het belasten van inkomen uit digitale platforms zoals Airbnb.