Een belangrijke taak van de Belastingdienst is controleren of een onderneming haar verplichtingen nakomt. Controles achteraf genieten niet langer de voorkeur. Heldere afspraken vooraf moeten een duidelijk beeld schetsen van de betrouwbaarheid van de aangifte.
De traditionele aanpak van de Belastingdienst is om eens in de vijf of zes jaar een onderneming te controleren. Bij ‘verticaal toezicht’ checkt de Belastingdienst de betrouwbaarheid van de belastingaangifte (tool) van een onderneming achteraf door middel van vragenlijsten, boekenonderzoeken en een bedrijfsbezoek. Verticaal toezicht is in de praktijk vaak een tijdrovende exercitie.
In 2005 introduceerde de Belastingdienst ‘horizontaal toezicht’. Bij horizontaal toezicht controleert de Belastingdienst de aangifte niet meer achteraf, maar vindt er vooraf afstemming plaats tussen de fiscus en de belastingplichtige. Ondernemingen die meedoen aan horizontaal toezicht hebben één aanspreekpunt bij de Belastingdienst en krijgen sneller duidelijkheid over hun aangiften. Zij hebben ook te maken met aangepast toezicht, bijvoorbeeld bij controles en vragenbrieven.
De Belastingdienst legt afspraken op het gebied van horizontaal toezicht vast in convenanten. De Belastingdienst heeft in het midden- en kleinbedrijf convenanten gesloten met individuele organisaties, provincies, gemeenten, de Rijksoverheid, (koepel)organisaties van fiscaal intermediairs en brancheorganisaties. Voor het sluiten van een convenant vindt vooraf onderzoek plaats om te beoordelen of de desbetreffende onderneming hiervoor in aanmerking komt.
Door horizontaal toezicht en het werken via convenanten (individueel of via een intermediair) behoort voor veel ondernemers het traditionele toezicht tot het verleden. Alleen als een onderneming niet compliant is, vindt alsnog verticaal toezicht plaats.
VERTICAAL TOEZICHT: de Belastingdienst controleert de belastingaangifte van een onderneming achteraf. Dit is vaak een tijdrovend proces.
HORIZONTAAL TOEZICHT: door afstemming vooraf tussen de Belastingdienst en de onderneming is er snel duidelijkheid over de belastingaangifte. De afspraken worden vastgelegd in een convenant.
Meer informatie over fiscale controles en sancties vindt u in de toolbox Zo gaat u om met controles van de Belastingdienst.