Werknemers kunnen een melding maken bij Inspectie SZW van een ongezonde of onveilige situatie op het werk. Inspectie SZW onderzoekt in principe elke serieuze klacht. Werknemers kunnen ook anoniem een misstand melden.
Zowel een individuele werknemer als een ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) kunnen een klacht bij Inspectie SZW indienen als zij vinden dat de arbeidsomstandigheden in hun organisatie niet voldoen aan de wettelijke eisen. Ook kunnen zij melding maken van gevaarlijke situaties. De Inspectie moet iedere klacht vertrouwelijk behandelen. Is een melding afkomstig van de ondernemingsraad, dan moet Inspectie SZW sowieso op de melding reageren. Het is dan niet relevant of het om een ernstige overtreding gaat zoals onbeschermd werken met gevaarlijke stoffen of om minder ernstige situaties zoals het ontbreken van een risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E).
De indiener van een klacht bij Inspectie SZW blijft anoniem voor de werkgever. Een inspecteur vertelt als hij op bezoek komt in principe niet of de controle plaatsvindt vanwege een melding of dat het om een normale inspectie gaat. De werkgever weet dus niet beter dan dat het een algemene controle is. Werknemers kunnen ook anoniem een klacht indienen. In dat geval weet Inspectie SZW zelf ook niet wie de melding heeft gedaan. Een nadeel hiervan is dat er dan geen terugkoppeling kan plaatsvinden over de afhandeling van de klacht.
Ook als uit de controle blijkt dat er sprake is van een overtreding of hoog risico op een arbeidsongeval, krijgt de werkgever niet te horen dat een werknemer een melding heeft gedaan. Inspectie SZW stuurt werknemers die een klacht hebben ingediend - als zij dit niet anoniem hebben gedaan- achteraf een brief met het resultaat. Hierin staat welke overtredingen zijn geconstateerd en welke maatregelen de Inspectie van de werkgever eist. De inspectie vraagt ook of een werknemer tevreden is met de manier waarop de melding is opgevolgd.