Een werkgever mag werknemers redelijke opdrachten geven die zij niet mogen weigeren om uit te voeren. Ook mogen werknemers niet zomaar wegblijven van hun werk. Anders kan er sprake zijn van werkweigering, en dat is soms een dringende reden voor ontslag.
Op grond van artikel 7:678 lid 2 onder j BW kan hardnekkige werkweigering een dringende reden voor ontslag opleveren. Als een werknemer wegens ziekte niet werkt, is er geen sprake van werkweigering. Ook niet als hij zich niet (op de goede manier) heeft ziek gemeld. Dat werd onlangs verduidelijkt in een zaak bij de kantonrechter in Utrecht (Rechtbank Midden-Nederland, 17 augustus 2023, ECLI (verkort): 3608).
Werknemers hebben een 'gerechtvaardigd belang' om werk te weigeren als hun veiligheid of gezondheid in het geding is. Het is de taak en verantwoordelijkheid van de werkgever om te zorgen voor goede arbeidsomstandigheden, zodat werknemers veilig hun werk kunnen doen. Maar als de werkgever redelijke opdrachten geeft, mag hij van de werknemer verwachten dat zij deze uitvoeren. Dit kunnen ook opdrachten zijn voor werkzaamheden die buiten het reguliere takenpakket van de werknemers vallen.
Voor werknemers die zich niet aan de regels voor ziek melden houden, is een ontslag op staande voet in de meeste gevallen een te zwaar middel. Een waarschuwing, schorsing of een loonsanctie (verdiepingsartikel) is dan op zijn plaats. Ook als een werknemer het niet met de bedrijfsarts eens is over de vraag of hij arbeidsongeschikt is, mag hij niet zomaar verzuimen. Hij moet – op grond van goed werknemerschap – dan zo snel mogelijk een second opinion aanvragen en ervoor zorgen dat de werkgever weet waarom hij afwezig is.