Een werknemer die weigert zich met een PCR-test te laten testen op het coronavirus of die zich in een interview kritisch uitlaat over de corona-aanpak van zijn organisatie: het kan de aanleiding vormen voor ontslag. Afgelopen week werden hierover twee oordelen gepubliceerd.
Sinds het uitbreken van de pandemie is het coronavirus een verstorende factor in de arbeidsrelatie. Regelmatig komt er een coronagerelateerde zaak voor de rechter en de coronarechtspraak (artikel) hoopt zich inmiddels op. De zaken gaan bijvoorbeeld over grondrechten of social media-uitingen.
De kantonrechter in Amsterdam moest onlangs oordelen over een groepsleerkracht van een naschoolse opvang die weigerde om zich te laten testen met een PCR-test. Haar werkgever had haar een testinstructie gegeven bij klachten of na nauw contact met een besmet persoon. De werkneemster was er echter van overtuigd dat de PCR-test geen corona kon aantonen. De werkgever stelde dat hij op basis van de wet voor een veilige omgeving voor kinderen, ouders en docenten moest zorgen. Door de testweigering moest de werkneemster meermaals tien dagen in quarantaine. Dat zorgde voor roosterproblemen, veiligheidszorgen en geregel. De werkneemster ervoer de testregel als strafbare dwang.
Na een non-actiefstelling en twee waarschuwingen oordeelde de rechter dat de werkneemster kon worden ontslagen vanwege verwijtbaar handelen. Omdat ze niet ernstig verwijtbaar had gehandeld, kreeg ze wel een transitievergoeding mee. De rechter maakte een afweging tussen grondrechten: enerzijds de bescherming van de volksgezondheid, anderzijds het recht op lichamelijk integriteit en eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. De rechter stelde vast dat de PCR-test als meest betrouwbare coronatest wordt beschouwd. In dit geval woog het doel van de werkgever om met een testinstructie een veilige omgeving te creëren zwaarder dan het bezwaar van de werkneemster tegen het ondergaan van een test. Eerder accepteerden rechters ook een ontslag vanwege een vals coronatestbewijs en een schorsing voor het weigeren van een wekelijkse coronatest.
Rechtbank Amsterdam, 10 februari 2022, ECLI (verkort): 418
De kantonrechter in Tilburg wees recentelijk ook een ontslagverzoek wegens verwijtbaar handelen toe. Hier ging het om een IC-verpleegkundige die zich op eigen verzoek had laten interviewen over het coronabeleid in ‘zijn’ ziekenhuis. Hij wilde hiermee bijdragen aan het maatschappelijk debat. In het interview liet hij zich negatief en onjuist uit over behandelmethoden en collega’s en besprak hij situaties van specifieke patiënten. Dit ging vervolgens op internet rond. De werknemer was eerder al gewaarschuwd voor overtredingen van de interne gedragscode voor social media (tool). De werknemer beriep zich op zijn vrijheid van meningsuiting.
De rechter oordeelde dat veel uitlatingen niet te ver gingen en dat het ziekenhuis geen duidelijke schade had geleden. Maar de werknemer had ook zijn geheimhoudingsplicht geschonden en niet genoeg rekening gehouden met belangen van patiënten, collega’s en de werkgever. Bijzonder kwalijk was dat hij speciaal voor het interview in patiëntendossiers naar vaccinatiedata had gezocht en die data vervolgens ongefundeerd gebruikt had. Omdat zijn intentie niet kwaadwillig was en hij altijd goed had gefunctioneerd, behield de werknemer wel het recht op de transitievergoeding (€ 74.000). Deze zaak doet denken aan een eerdere ontslagzaak wegens controversiële LinkedIn-berichten.
Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 25 januari 2022, ECLI (verkort): 523