Kan onze OR zich terugtrekken uit de COR?

26 juli 2019

Onze OR is één van de ondernemingsraden bij een concern. Voor het concern is een centrale ondernemingsraad (COR) ingesteld. Onze OR vindt dat de COR onze belangen onvoldoende behartigt. Kan onze OR zich terugtrekken uit de COR en zelf alle bevoegdheden van de WOR uitoefenen?

Om de vraag kort te beantwoorden: nee, de OR kan zich niet terugtrekken en de bevoegdheden van de COR overnemen. In de verhouding tussen ondernemingsraden en de COR is er echter altijd een spanningsveld. De COR is ingesteld voor alle raden. Ook behartigt de COR de belangen van ondernemingen van een concern waar geen OR is ingesteld. De COR heeft de exclusieve bevoegdheid om zaken te behandelen die van gemeenschappelijk belang zijn voor alle of de meerderheid van de ondernemingen van een concern (artikel 35, lid 1 WOR). Als een OR van een onderneming die aan een concern wordt toegevoegd de bevoegdheid heeft om zaken van gemeenschappelijk belang te behandelen, gaat deze bevoegdheid over van deze OR naar de COR. De COR is er niet om opdrachten van de ondernemingsraden uit te voeren. De COR moet zonder last of ruggespraak besluiten kunnen nemen over wat het beste is voor het hele concern. Hierbij kan de COR het belang van één of meer ondernemingen naast zich neerleggen.

Effect van terugtrekkende OR-leden

Als uw OR vindt dat de COR de belangen van de achterban van uw onderneming onvoldoende behartigt, kunt u overwegen om het OR-lid of de OR-leden die uw OR in de COR vertegenwoordigen te vervangen. Of dat de verhoudingen verandert, is de vraag. De kans dat de COR zijn opstelling verandert, zal groter zijn als meer concernonderdelen hun vertegenwoordigers vervangen. De groepsdynamiek van de COR zal dan veranderen. Het terugtrekken van uw OR-lid of -leden zal niet het door uw OR gewenst effect hebben. Uw OR is dan geen deel meer van het centrale platform en heeft geen medezeggenschap meer op centraal niveau, terwijl daar wel de besluiten worden genomen. Het is nuttig om, bijvoorbeeld eens per jaar, met de hele medezeggenschap afspraken te maken over de onderlinge werkwijze. De COR zal in de regel zaken die één OR betreffen niet zelf afhandelen maar naar de OR delegeren. De raden kunnen ook afspraken maken over wanneer de COR de onderliggende betrokken raden moet raadplegen als het verschillende organen aangaat. Misschien ligt hier een sleutel om het functioneren te verbeteren.

Onafhankelijke adviseur

Het is belangrijk dat de COR contact houdt met zijn directe achterban – de ondernemingsraden – en zaken voorlegt om de meningsvorming te versterken. Zo’n plenaire bijeenkomst kan daar een goede basis voor vormen. Bij voorkeur houdt u zo’n bijeenkomst onder begeleiding van een adviseur met kennis van concernzaken, die onafhankelijk is van alle ondernemingsraden en de COR. Dit voorkomt dat de indruk ontstaat dat er bondjes of allianties zijn tussen één of meer van de organen en de adviseur.

Verhouding COR en OR anders dan OR en OC

De verhouding tussen een OR en verschillende onderdeelcommissies (OC’s) voor de onderdelen van een organisatie wordt weleens gelijkgesteld aan een COR en meerdere ondernemingsraden. Dat is onjuist. De taakafbakening tussen COR en ondernemingsraden is bij wet geregeld, terwijl het bij het werken met OC’s vooral afhangt van de onderwerpen die OR doorschuift naar zijn OC’s. Het is de OR die een OC instelt en de bevoegdheid van de OC vastlegt in het instellingsbesluit. Ook kan een OR op elk moment ingrijpen in het werk van de onderdeelcommissie en deze zelfs opheffen aan het begin van een nieuwe zittingsperiode. Wel geldt in beide structuren dat er op hetzelfde moment slechts één medezeggenschapsorgaan bevoegd kan zijn.