Een directeur-grootaandeelhouder (dga) die zijn pensioen in eigen beheer gaat omvormen, zal ook de (ex-)partner moeten compenseren voor het verlies aan rechten. Zo'n compensatie is binnen een huwelijk in principe onbelast. Bij een scheiding ligt het wat gecompliceerder, blijkt uit nieuwe antwoorden van de Belastingdienst.
Het opbouwen van pensioen in eigen beheer is sinds vorig jaar juli niet meer toegestaan. Dga’s moeten dan ook gaan kiezen wat zij willen aanvangen met het opgebouwde pensioenpotje. De drie opties (tool) voor het pensioen zijn: bevriezen, fiscaalvriendelijk afkopen of het opgebouwde potje omzetten naar een oudedagsverplichting (ODV). Als de dga het pensioen bevriest, blijft alles in feite bij het oude. Alleen is er geen verdere opbouw van het pensioen meer mogelijk.
Bij afkoop of omzetting naar een ODV moet de dga toestemming hebben van de partner. En bovendien moet de partner ook een compensatie krijgen voor het verlies aan rechten door het verdwijnen van het pensioen in eigen beheer. In de oude situatie had de partner namelijk vaak ook recht op een partnerpensioen bij het overlijden van de dga en recht op een deel van het ouderdomspensioen in geval van een echtscheiding.
De Belastingdienst – om precies te zijn de ‘Kennisgroep Verzekeringsproducten en Assurantiebelasting’ – heeft nu antwoorden gegeven op de vraag hoe zo’n compensatie voor de partner fiscaal behandeld moet worden. De simpelste vorm is een directe uitkering aan de partner binnen een huwelijk of geregistreerd partnerschap. In dat geval is de compensatie voor de partner niet belast in de inkomstenbelasting, en voor de dga ook niet aftrekbaar in de inkomstenbelasting.
Naast een directe compensatie kan de dga ook een voorwaardelijke compensatie geven aan de partner bij het afkopen of omzetten naar een ODV. Dan krijgt de partner de compensatie pas bij een eventuele scheiding. Als het tot een uitbetaling komt, vindt de kennisgroep dat deze betaling ook onbelast is voor de partner en niet-aftrekbaar voor de dga. Het pensioenpotje is dan al ‘te gelde gemaakt’ door de afkoop of de omzetting. Het gaat dan dus niet meer om de verdeling van pensioenrechten, maar om de verdeling van vermogen. En een compensatie om te voorkomen dat het vermogen bij de scheiding ongelijk wordt verdeeld, is onbelast.
De compensatie is wél belast als het afkopen of omzetten van het pensioen een onderdeel is van het echtscheidingsconvenant. De dga kan deze compensatie ook aftrekken in de inkomstenbelasting, als ‘onderhoudsverplichting’.