De rechter verbood vakbond FNV om de werknemers van KLM op te roepen tot een staking. De gevolgen van de staking stonden volgens de rechter namelijk niet in verhouding tot de belangen van de werknemers. Deze uitspraak roept de vraag op of staken een grondrecht is. Hoe zit dat precies?
De rechter doet op 11 augustus een definitieve uitspraak en in de tussenliggende acht dagen mag FNV geen staking initiëren. Uit deze voorlopige uitspraak blijkt dat staken geen grondrecht is. Een staking kan worden gezien als een onderdeel van het recht om collectief te onderhandelen, maar de rechter toetst de staking wel aan criteria. De rechter oordeelde bij KLM dat het afdwingen van betere arbeidsvoorwaarden via een staking die zo’n 12.000 reizigers zou treffen, niet in verhouding stond tot de geschatte schade van drie tot vier miljoen euro.
FNV had ook onaangekondigd kunnen gaan staken. In dat geval had de rechter zwaar meegewogen dat zowel KLM als de reizigers als de luchthaven flink getroffen zouden zijn. Het is onzeker of de rechter in zo’n situatie de schade op de vakbond zou verhalen, maar hij zou in elk geval de vakbond kunnen verplichten om een staking een aantal uren of dagen vooraf aan te kondigen. Ook kan de rechter een staking dus verbieden. Of een staking wordt aangekondigd of niet: de werkgever hoeft het loon niet door te betalen.
KLM is niet de enige luchtvaartmaatschappij die kampt met stakingen. Ook bij easyJet werd de afgelopen week gestaakt. De rechter oordeelde daar dat pilotenvakbond VNV de staking zes uur van tevoren moest aankondigen. EasyJet vecht deze uitspraak in een hoger beroep aan, omdat de reizigers volgens de organisatie daarmee niet voldoende tijd hebben om hun reisplannen aan te passen en zo de dupe worden van een werkonderbreking.