Veel werknemers hebben last van controledrang werkgever

10 februari 2023 | Door redactie

Het is voor te stellen dat werkgevers graag zicht hebben op het werk van werknemers. De activiteiten van werknemers monitoren mag echter alleen onder strikte wettelijke regels. Uit onderzoek van vakbond CNV blijkt dat veel werkgevers hun werknemers digitaal ‘controleren’.

Voor het onderzoek ‘Digitale monitoring en privacy’ (pdf) vroeg CNV ruim 2.500 werkenden of hun werkgever (of opdrachtgever in het geval van zzp'ers) hen met digitale middelen monitort, en zo ja, hoe. Volgens ongeveer 18% van de respondenten meet de werkgever met software of zij überhaupt aan het werk zijn. Bij bijna 13% wordt er geregistreerd welke websites zij bezoeken en bij ruim 35% hangen er camera’s op de werkvloer. 2% zegt dat er zelfs bijgehouden wordt hoe vaak en hoelang zij naar het toilet gaan. Bijna 23% ziet dat de controledrift van werkgevers de afgelopen drie jaar is toegenomen en volgens 40% weten werkgevers via digitale mogelijkheden meer over werknemers dan vijf jaar geleden. Werkgevers gebruiken de verkregen informatie ook daadwerkelijk. Zo zegt bijna 10% van de respondenten te zijn geconfronteerd met de data. Ook is ruim 25% bang dat de informatie tegen hen kan worden gebruikt.

Controle mag zelfs niet met toestemming van werknemer

Het digitaal monitoren van werknemers is al snel in strijd met de privacyregels, die onder meer zijn vastgelegd in de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Het zomaar monitoren van computergebruik mag zelfs niet als de werknemer hiervoor schriftelijk toestemming heeft gegeven, omdat de werknemer een afhankelijkheidspositie heeft ten opzichte van de werkgever.
Een werkgever mag een werknemer alleen digitaal controleren als hij hiervoor een gerechtvaardigd belang heeft en dat belang zwaarder weegt dan de inbreuk op de privacy van de werknemer. Ook mag er geen minder ingrijpende maatregel mogelijk zijn om het doel te bereiken, moeten de werknemers op de hoogte zijn van de controle en mag de werkgever geen duidelijke privézaken monitoren. De werkgever moet de ondernemingsraad vragen om instemming voor het invoeren van controlemaatregelen.

Aanvullende voorwaarden aan stiekeme controle

Aan het ‘stiekem’ monitoren van een werknemer zijn aanvullende voorwaarden verbonden. Zo is het onder meer vereist dat de werkgever de werknemer verdenkt van iets dat strafbaar of verboden is, deze verdenking redelijk is, de controle incidenteel is én de werkgever de werknemer achteraf altijd informeert over de controle.
Werkgevers doen er dus goed aan om terughoudend te zijn met de inzet van controlemiddelen, ook omdat het een werksfeer van wantrouwen en onveiligheid in de hand kan werken. Bovendien loopt een werkgever het risico op een boete van de Autoriteit Persoonsgegevens als hij de privacywetgeving overtreedt.