Wat hebben we aan het Johari-venster?

Question

Hoe kan het Johari-venster mij helpen in mijn rol als projectmanager?

Accepted Answer

Zowel bij het zelf nemen van besluiten als bij het laten besluiten door anderen, is de juiste afwegingen maken cruciaal. Om dit te kunnen doen, moet je over de juiste en volledige informatie beschikken. Het Johari-venster (zie afbeelding) is een handig model hiervoor.

Het Johari-venster

De open ruimte

De basis van het Johari-venster komt erop neer dat je voor alle besluiten die gedurende het project genomen moeten worden, de ‘open ruimte’ in de communicatie zo groot mogelijk moet maken. De open ruimte in de communicatie is die ruimte waarbij de informatie over een besproken onderwerp zowel bij jou als bij je gesprekspartner bekend is.

De blinde vlek

Zolang voor jou nog onbekend is wat precies de bedoeling is, maar dit wel duidelijk in het hoofd van de opdrachtgever zit, dan is dit een blinde vlek. Je kunt geen besluiten nemen over zaken die je niet weet, wat voor jou ‘onzichtbaar’ is.

De aanpak om je blinde vlek te verkleinen en informatie te achterhalen, vraagt om een continue nieuwsgierige houding en de LSD-techniek (luisteren, samenvatten en doorvragen). Wat weet de ander dat jij nog niet weet, en hoe kun je dat achterhalen?

Het verborgen gebied

Besluiten nemen is ook minder effectief als informatie wél bij jou bekend is, maar niet bij de ander. Dit is het ‘verborgen gebied’. Zeker bij projecten houden opdrachtgevers en projectmanagers nog weleens informatie bewust verborgen, omdat ze bang zijn voor weerstand of negatieve reacties.

Dit werkt bijna altijd averechts. De ander voelt namelijk aan dat er informatie ontbreekt of wordt achtergehouden. Alleen als je zorgt dat alle informatie die bij jou bekend is ook bij projectteamleden bekend is, kun je een open discussie voeren en samen besluiten wat te doen.

Het onbekende gebied

Het laatste kwadrant is het ‘onbekende gebied’: informatie die zowel bij jou als bij de ander onbekend is. Hierover communiceren en besluiten nemen is eigenlijk onmogelijk, omdat geen van de partijen weet wat er nu precies in dit gebied zit. Het enige dat je weet, is dat het onbekende gebied aanwezig en waarschijnlijk groot is.

Om het onbekende gebied in kaart te brengen, moet je niet alleen communiceren met de mensen in je directe omgeving, maar ook zorgen voor extern perspectief. Wees nieuwsgierig naar de informatie die je daar kunt verzamelen en deel die ook open en eerlijk met betrokkenen.

Dit antwoord is geschreven door Wouter Fioole, trainer en spreker voor managers, teams en organisaties, en co-auteur van het boek ‘Managementvaardigheden, van zelfkennis naar leiderschap’

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Wat hebben we aan het Johari-venster?

7 april 2025

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema Projectmanagement