Mentale overbelasting signaleren

Beschrijving

Mentale belasting op de werkvloer ontstaat door verschillende organisatorische factoren. Deze belasting is vaak moeilijk bespreekbaar, maar leidinggevenden kunnen signalen herkennen in gedrag van werknemers of via gerichte vragen. Aspecten als taakinhoud, autonomie en emotionele druk spelen een grote rol bij het ontstaan van mentale overbelasting.

Organisatorische oorzaken van mentale overbelasting

Mentale overbelasting wordt beïnvloed door meerdere werkgerelateerde factoren. Volgens de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) zijn de belangrijkste: een hoge moeilijkheidsgraad van het werk (zoals intensief nadenken, informatieverwerking of langdurige concentratie), kwantitatieve taakeisen (zoals veel of extra hard werken) en emotionele belasting (bijvoorbeeld werk met hoge emotionele betrokkenheid of uitputting). Gebrek aan autonomie – het ontbreken van invloed op werksnelheid, volgorde of oplossingen – versterkt deze druk.

Balans tussen eisen en regelmogelijkheden

Mentale overbelasting ontstaat wanneer de balans tussen de eisen van het werk en de regelmogelijkheden verstoord is. Werknemers die weinig invloed hebben op hun werkindeling of werkwijze lopen een groter risico op overbelasting, zeker als de taakeisen hoog zijn.

Werknemers zelf bevragen

Werkgevers kunnen mentale belasting in kaart brengen via medewerkerstevredenheidsonderzoeken of gerichte vragen. TNO stelt hierbij vragen zoals: 'Moet je erg snel werken?', 'Moet je heel veel werk doen?' en 'Moet je extra hard werken?'.

Gedragssignalen herkennen

Leidinggevenden herkennen mentale belasting aan signalen als veel fouten in werk, vertraagde afhandeling, klachten van klanten of opvallend gedrag. Werknemers kunnen geheugenproblemen hebben, zich slecht concentreren, sneller geïrriteerd zijn of emotioneel reageren. Het tijdig herkennen van deze gedragingen helpt bij het voorkomen van verdere overbelasting.