Bij de Nederlandse tak van technologiebedrijf IBM vallen 334 gedwongen ontslagen. De centrale ondernemingsraad (COR) gaf een positief advies over de reorganisatie en heeft een sociaal plan afgestemd met de werkgever. Wat kunt u leren van dit massaontslag en de rol die de OR daarbij speelt?
De OR heeft bij een reorganisatie adviesrecht. De bestuurder kan een adviesverzoek aan de OR dus niet achterwege laten. Voor een goed verloop van het adviestraject is het voor werkgever én OR van belang dat de bestuurder de OR vroegtijdig betrekt bij de plannen. Als de plannen nog op de tekentafel liggen, kan de OR nog invloed uitoefenen. De werkgever heeft er voordeel van omdat daarmee de kans toeneemt dat de OR positief adviseert. Zo ging dat ook bij de reorganisatieplannen van IBM. De OR werkte zelfs mee aan het sociaal plan.
Als een werkgever binnen drie maanden meer dan 20 werknemers de laan uit wil sturen, moet hij volgens de Wet melding collectief ontslag (WMCO) een melding doen bij de vakbonden. Een werkgever hoeft geen overeenstemming te bereiken met de vakbonden of de OR om het sociaal plan doorgang te laten vinden. Toch is het voor een werkgever wel raadzaam om met de vakbonden óf de OR om tafel te gaan. Zo staat hij juridisch sterker en voorkomt hij een gang naar de rechter. Een OR, die in dit geval adviesrecht (tool) heeft, doet er goed aan om de vakbond te betrekken, maar in het geval van IBM is vakbond De Unie bewust buiten spel gehouden.
De Unie nam contact op met IBM zodra hij hoorde van de geruchten over een reorganisatie, maar de organisatie kende de vakbond geen formele rol toe. Dat betreurde de vakbond, want volgens de bond heeft het door de OR goedgekeurde sociaal plan nog enkele manco’s. De details over het verloop van de onderhandeling bij IBM zijn niet bekend, maar een OR doet er in het algemeen goed aan samen met de vakbond op te trekken bij het opstellen van het sociaal plan. De OR kent de werknemers tenslotte het beste en de vakbond heeft goede onderhandelaars in dienst; een perfect team.