Het plan van aanpak dat bij de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) hoort moet maatregelen bevatten om de risico’s die het werk met zich meebrengt weg te nemen. Helaas belandt het plan na het opstellen vaak in een la, naast de RI&E. Een gemiste kans want een goed plan biedt handvatten voor een veilige werkvloer.
Alle werkgevers zijn verplicht om een RI&E te maken. Daarin staan de risico’s die het werk met zich meebrengt. Het plan van aanpak (tool) is een verplicht onderdeel van de RI&E en bevat maatregelen om de risico’s weg te nemen of te beperken. In de meeste organisaties is de preventiemedewerker belast met het opstellen van de RI&E en het maken van het plan van aanpak. Die moet er vervolgens ook op toezien dat werkgever en werknemers aan de slag gaan met de maatregelen uit het plan. Een ondankbare taak, want veel veiligheidsmaatregelen worden als lastig ervaren en onnodig: er gebeurt hier toch nooit iets? De werkvloer betrekken kan helpen om het draagvlak te vergroten.
Als preventiemedewerker is het handig om zo vroeg mogelijk de ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) te betrekken bij het opstellen van de RI&E en het plan van aanpak. Niet alleen hebben zij instemmingsrecht en moeten zij akkoord gaan met de RI&E, ze kunnen ook de achterban raadplegen en informeren over de risico’s op de werkvloer. Preventie is iets waar het hele jaar door aandacht voor moet zijn. Als de preventiemedewerker meerdere keren per jaar aanschuift bij de vergadering om over het plan van aanpak te praten, blijft het onderwerp leven bij de werknemers. Daarnaast is het belangrijk om goed uit te leggen aan werknemers waarom de veiligheidsmaatregelen nodig zijn en wat er kan gebeuren als werknemers deze niet naleven.
Het plan van aanpak bevat niet alleen maatregelen om de risico’s weg te nemen of te beperken, er moet ook bij staan op welke termijn maatregelen moeten worden uitgevoerd, welke maatregelen prioriteit hebben en wie ervoor verantwoordelijk is. Het kan dus nodig zijn dat de preventiemedewerker leidinggevenden moet aanspreken als zij zich niet aan deze deadlines houden. De Arbeidsinspectie controleert of de maatregelen in het plan van aanpak op tijd worden opgevolgd. Het is dus meer dan een vrijblijvende afspraak. Om leidinggevenden enthousiast te krijgen en ervoor te zorgen dat ze meewerken, is een positieve benadering belangrijk. De preventiemedewerker kan vragen of het onderwerp in het werkoverleg aan de orde kan komen en aanbieden hierover iets te komen vertellen.