Werknemers die werken over de grens binnen de Europese Unie (EU) zijn straks mogelijk onder voorwaarden sociaal verzekerd in het werkland als ze minder dan 50% van de tijd in hun woonland werken. Als minimaal twee EU-landen met het voorstel hiervoor akkoord gaan, geldt deze regel per 1 juli 2023. Dit blijkt uit een brief van minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Lees ook het nieuwsartikel Sociale zekerheid thuiswerkende grensarbeider wijzigt
Een werknemer die binnen de EU in de ene lidstaat woont en in de andere lidstaat werkt, moet in zijn werkland sociale verzekeringen afdragen. Normaal gesproken (lees: vóór corona) gold de uitzondering dat als de grensarbeider minimaal 25% thuiswerkte, hij juist in zijn woonland sociaal verzekerd was. Tijdens de coronapandemie kwam er een goedkeuring dat ook als de werknemer minimaal 25% van de tijd thuiswerkte, hij in zijn werkland sociaal verzekerd bleef. Deze goedkeuring geldt nog tot en met 30 juni 2023. Per 1 juli 2023 geldt mogelijk een nieuwe regel. Eind maart is namelijk een concept-kaderovereenkomst overeengekomen die regelt dat als een werknemer minder dan 50% thuis telewerkt, hij sociaal verzekerd blijft in het werkland. De overeenkomst kan ingaan per 1 juli 2023. Dat blijkt uit een brief van minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de Tweede en Eerste Kamer.
De kaderovereenkomst kan per 1 juli in werking treden als minimaal twee lidstaten vóór die datum de kaderovereenkomst ondertekenen. Lidstaten van de EU moeten elkaar uiterlijk 17 april laten weten of ze de overeenkomst willen ondertekenen. Voor de toepassing van de nieuwe regel moeten zowel het woonland als het werkland van de grensarbeider de kaderovereenkomst hebben ondertekend. Minister Van Gennip geeft aan dat Nederland van plan is de kaderovereenkomst te ondertekenen.
Voor het kunnen toepassen van de nieuwe regel, moeten werkgevers of werknemers wel eerst een aanvraag indienen in het land van de werkgever. Het sociale zekerheidsorgaan van dat land beoordeelt of aan de voorwaarden is voldaan – en dat dus de sociale zekerheidswetgeving van het werkland van toepassing is – en geeft vervolgens een verklaring af. In Nederland behandelt de Sociale Verzekeringsbank (SVB) de aanvragen.
Voor de belastingplicht gelden sinds 1 juli 2022 weer de normale regels van de belastingverdragen. De coronamaatregelen die Nederland overeengekomen was met België en Duitsland met betrekking tot de situatie rondom de loonheffingen zijn per 1 juli 2022 geëindigd.