Betere en intensievere controle van ANBI’s is vereist

22 juni 2022 | Door redactie

De Belastingdienst heeft op dit moment geen goed systeem om alle gegevens van een algemeen nut beogende instelling (ANBI) te verwerken. Daarnaast is het nodig om het toezicht op ANBI’s te verbeteren en intensiveren. Dit blijkt uit het adviesrapport ‘Toezicht op Algemeen Nut’.

Het vorige kabinet liet een commissie onderzoeken wat er nodig is om de controle van ANBI’s te verbeteren. Het doel van het onderzoek is om te voorkomen dat de doelen en activiteiten van deze organisaties in conflict komen met andere bedrijven en overheden, bijvoorbeeld door strijdigheid met overheidsbeleid of de maatschappelijke waarden en normen. Het rapport geeft zeven aanbevelingen aan het huidige kabinet, die het toezicht op ANBI’s moeten verbeteren.

Grote waarde voor de maatschappij

Op dit moment zijn er zo’n 45.000 goede doelen, culturele instellingen, kerken en andere religieuze instellingen geregistreerd als ANBI. De commissie vindt deze organisaties en de giften van particulieren aan deze organisaties van grote waarde voor de maatschappij. De huidige fiscale voordelen zijn daarom van belang. Het bestrijden en voorkomen van onwenselijk gedrag is een belangrijk punt voor de commissie. Daarnaast geeft de commissie aan dat de Belastingdienst nu geen goed administratief systeem heeft om de gegevens van ANBI’s te verwerken. Dit heeft geleid tot de volgende 7 aanbevelingen in het adviesrapport (pdf):

  • Digitaliseer de registratie van ANBI’s, het verzamelen van gegevens over ANBI’s en de communicatie met ANBI’s door het ANBI-team van de Belastingdienst.
  • Versterk de capaciteit van het ANBI-team.
  • Verhoog de intensiteit van toezicht door de informatieplicht en publicatieplicht af te dwingen.
  • Scherp het vereiste van algemeen nut aan met een bestedingscriterium.
  • Neem geen toets op grondrechten op in de voorwaarden voor de ANBI-status.
  • Verhoog de dekkingsgraad van zelfregulering.
  • Zorg voor centrale publicatie van gegevens over ANBI’s.

Het kabinet komt in het najaar van 2022 met een inhoudelijke reactie op dit rapport.