Het aantal gevaccineerden loopt op en dus laten landen de coronamaatregelen steeds meer los. Dat kan ervoor zorgen dat werknemers deze zomer weer massaal op vakantie willen. Als dit tot serieuze bezettingsproblemen leidt, mogen werkgevers ingrijpen.
Afdelingen en teams proberen altijd eerst in goed overleg tot een vakantieplanning te komen en meestal lukt dat ook. Als vanuit de organisatie wordt gecommuniceerd wat de verwachtingen, risico’s en regels zijn rond vakanties in de komende periode, kunnen leidinggevenden en werknemers samen een passende vakantieplanning opstellen. Toch is de werk- en vakantieplanning in coronatijd omgeven met onzekerheden. Het is denkbaar dat er soms discussie ontstaat.
In de wet staat dat de werkgever werknemers jaarlijks in de gelegenheid moet stellen om in ieder geval hun wettelijke vakantiedagen op te nemen. Werknemers beslissen in principe zelf wanneer zij hun vakantiedagen benutten. Ook moeten zij de kans krijgen om in elk geval twee aaneengesloten weken of tweemaal een hele week met vakantie te zijn. De regel is dat de werkgever een schriftelijk vakantieverzoek accepteert, tenzij er ‘gewichtige redenen’ zijn voor weigering. De werknemer behoort dit dan binnen twee weken na het indienen van zijn vakantieverzoek via een schriftelijke reactie te vernemen. Anders geldt dat de vakantie is vastgesteld naar wens van de werknemer.
Een werkgever kan ook ná het accepteren van een vakantieverzoek (infographic) tot de conclusie komen dat de werknemer in de periode van zijn vakantie onmisbaar is. Als de werkgever dit als gewichtige reden kan motiveren, mag hij na overleg met de werknemer het tijdvak van de vakantie wijzigen. Maar lijdt de werknemer schade door deze wijziging – bijvoorbeeld omdat hij al een accommodatie en vliegtickets heeft betaald – dan moet de werkgever die schade vergoeden.
Er is sprake van een gewichtige reden als een organisatie door een vakantie echt in de problemen komt. Mogelijk dat dit in de (post-)coronatijd vaker speelt, zeker in kleine organisaties. De lat ligt wel hoog. Een werkgever moet in alle redelijkheid geen mogelijkheden hebben om het (belangrijke) werk op te vangen. Bij het afwijzen van een verzoek is de kans niet zo groot dat de werknemer juridische stappen onderneemt, maar de werkgever zal de arbeidsrelatie er natuurlijk niet mee verbeteren.
Van de wettelijke regels voor het vaststellen van vakanties is af te wijken via een cao of schriftelijke overeenkomst, zoals de arbeidsovereenkomst. Dat biedt een werkgever de kans om zichzelf meer zeggenschap te geven over het vaststellen van vakanties (denk aan collectieve vakanties).
In de rubriek 'Vragen over' behandelt Rendement een onderwerp waar lezers veel vragen over hebben. Heeft u ook een vraag? Stel deze dan aan de adviseurs van de adviesdesk!