Zo voorkom je werkstress door een te hoge werkdruk
Werkstress heeft verschillende oorzaken. Het kan te maken hebben met de organisatie, de aard en omvang van het werk, met de werknemer als persoon of een combinatie daarvan. Om passende maatregelen te kunnen nemen, moet je uitzoeken welke oorzaken er zijn.
Werkdruk is onderdeel van de pyschosociale arbeidsbelasting (PSA). Je bent als werkgever wettelijk verplicht om aandacht te schenken aan werkdruk en de daaruit voortvloeiende werkstress. In deze toolbox lees je hoe je werkstress herkent, hoe je een goed beleid voert om werkstress te voorkomen en welke (individuele) maatregelen je kunt nemen. Ook komt de rol van de ondernemingsraad (OR) aan bod.
-
1
Download de interactieve inhoudsopgave
Zo voorkom je werkstress door een te hoge werkdruk
Voorkom verzuim en een onnodig personeelsverloop
Structurele werkstress vanwege te hoge werkdruk leidt tot veel kort- en langdurig verzuim en een hoog personeelsverloop. Een te hoge werkdruk is daarom een kostbare aangelegenheid. Deze kosten kun je voorkomen door werkstress op tijd te herkennen, de oorzaken objectief te analyseren én aan te pakken. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, maar met deze toolbox loodsen wij je door alle stappen om tot een succesvolle aanpak tegen chronische werkstress te komen. Ook de rol van de ondernemingsraad (OR) komt in deze toolbox aan de orde.
Elke titel in de interactieve inhoudsopgave bevat de link naar het betreffende onderdeel op Rendement Online. Deze inhoudsopgave is ook te gebruiken als checklist: je kunt items afvinken als je wilt bijhouden welke onderdelen je hebt afgerond. -
2
Werkstress: wat is het en wat zijn de oorzaken?
Werkdruk, taakdruk, werklast en werkstress: het verschil?
Vraag & Antwoord Werkdruk Publicatiedatum: 03-06-2025
De termen werkdruk, taakdruk, werklast en werkstress worden soms door elkaar gebruikt. Wat betekent nou precies wat?
De oorzaken van werkstress
Verdiepingsartikel Arbeidsomstandigheden Publicatiedatum: 23-09-2022
Pas als u weet wat werkstress veroorzaakt bij een werknemer, kunt u actie ondernemen. De oorzaken van aanhoudende abnormale werkdruk zijn meestal niet eenduidig: vaak is het een combinatie van factoren die tot werkstress leidt. Als u inzicht heeft in deze factoren, kunt u op tijd ingrijpen en er zo voor zorgen dat werkstress niet tot problemen in uw organisatie leidt.
De gevolgen van werkstress
Verdiepingsartikel Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 25-03-2025
Het kan geen kwaad om een tijdje hoge werkdruk te ervaren. Het spreekwoord luidt niet voor niets: na gedane arbeid is het goed rusten. Als die hoge werkdruk voortduurt en uitmondt in werkstress, kan dat echter fysieke en psychische klachten veroorzaken. Ruim een derde van het verzuim vindt plaats vanwege werkstress, dus ga ermee aan de slag!
Werkstress door PSA
Infographic Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 20-06-2022
Ruim een derde van het werkgerelateerde ziekteverzuim ontstaat door werkstress. Daarvoor bestaan vijf oorzaken, die samenvallen onder de noemer psychosociale arbeidsbelasting (PSA).
De vier factoren van werkstress
Infographic Werkdruk Publicatiedatum: 17-03-2025
Met een goed inzicht in de factoren die van invloed zijn op werkstress kun je ongezonde werkdruk en werkstress gericht voorkomen of wegnemen. Dit voorkomt langdurig ziekteverzuim, presenteïsme en heeft een positief effect op duurzame inzetbaarheid.
Zijn we verplicht maatregelen te nemen tegen werkstress?
Vraag & Antwoord Werkdruk Publicatiedatum: 25-03-2025
Onze ondernemingsraad (OR) eist dat we maatregelen nemen tegen werkstress. Dit zou wettelijk verplicht zijn. Werkstress is echter geen probleem binnen onze organisatie. Zijn we dan toch verplicht om hiertegen maatregelen te nemen?
-
3
Het herkennen en in kaart brengen van werkstress
Van werkstress naar werkdruk
Verdiepingsartikel Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 26-03-2025
Wanneer werknemers een hoge werkdruk ervaren, dan wil je die natuurlijk zo snel mogelijk terugbrengen naar een normaler niveau. Dat begint met het bespreekbaar maken van de werkstress. Het heeft echter geen zin om actie te ondernemen zolang je niet weet waar de problemen precies zitten. Pas na een inventarisatie kun je het probleem gaan aanpakken.
Hoe weten we of werknemers een te hoge werkdruk ervaren?
Vraag & Antwoord Werkdruk Publicatiedatum: 03-05-2024
Wij hebben een vrij hoog ziekteverzuim en ik heb het idee dat werknemers de werkdruk als (te) hoog ervaren. Hoe krijgen we dit het beste boven tafel?
Vragenformulier te hoge werkdruk herkennen
Tool Werkdruk Publicatiedatum: 22-04-2024
Gebruik dit vragenformulier om de werkdruk en de werkstress onder uw werknemers te herkennen en te meten.
Beoordelen van de werkdruk, werksfeer en werktijden
Tool Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 01-09-2024
Gebruik deze tool om snel een beeld te krijgen van de werkdruk en werksfeer in uw (kleine) organisatie.
Te hoge werkdruk herkennen bij uw werknemers
Verdiepingsartikel Arbeidsomstandigheden Publicatiedatum: 07-10-2022
De werknemers in uw organisatie hebben recht op een veilige en gezonde werkplek. Daar hoort ook een zo stressvrij mogelijke werksituatie bij. Het zal u waarschijnlijk nooit lukken om alle werkstress uit te bannen – deels omdat iedereen anders is – maar u kunt wel alert zijn op signalen van werkstress en het onderwerp in uw organisatie bespreekbaar maken.
Signalen van te hoge werkdruk herkennen
Tool Werkdruk Publicatiedatum: 31-08-2023
Gebruik dit formulier om in te schatten of een werknemer mogelijk last heeft van ongezonde werkstress.
Een goed gesprek over werkstress voert u zo
Tool Werkdruk Publicatiedatum: 19-09-2023
Gebruik deze gesprekshandleiding om een goed gesprek te voeren met een werknemer met stressklachten.
Bereikbaarheid buiten werktijd onderzoeken
Verdiepingsartikel Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 22-11-2024
Buiten werktijd de mail nog checken. ’s Avonds of in het weekend reageren op appjes van de chef of een collega, of de planning voor de volgende dag nog even bestuderen. Veel werknemers en leidinggevenden vinden het normaal, anderen verfoeien het. Wat zijn de arbotechnische consequenties?
-
4
Een goed beleid opstellen tegen werkstress
Werkstress aanpakken met effectief beleid
Verdiepingsartikel Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 05-06-2025
Binnen je arbo- en verzuimbeleid moeten de aanpak en de preventie van werkstress een belangrijke plaats innemen. Zo behoor je werkstress onder meer aan bod te laten komen in de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en het bijbehorende plan van aanpak. In dit artikel lees je over de beleidsmatige aanpak van werkstress die ontstaat door hoge werkdruk.
Maak snel en eenvoudig een RI&E
Toolbox Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) Publicatiedatum: 12-02-2025
Iedere werkgever moet verplicht een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) hebben. Daar komt best veel bij kijken. Deze toolbox helpt bij het maken van een RI&E die voldoet aan alle eisen.
Plan van aanpak te hoge werkdruk en werkstress
Tool Werkdruk Publicatiedatum: 30-05-2024
Gebruik dit formulier om een gedegen plan van aanpak over werkdruk en werkstress te maken.
Werkstress in de arbocatalogus
Verdiepingsartikel Arbeidsomstandigheden Publicatiedatum: 11-10-2022
Niet elke werknemer heeft dezelfde belastbaarheid en is even gevoelig voor werkstress. Dat maakt het extra lastig om de werkdruk in de organisatie binnen de perken te houden. Gelukkig kunt u uw voordeel doen met de praktische oplossingen in de arbocatalogus van uw branche of de vruchten plukken van de werkstressbeperkende maatregelen uit andere arbocatalogi.
Hoge werkdruk aanpakken met steun van het management
Verdiepingsartikel Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 26-10-2023
Als u in uw organisatie aan de slag gaat met het aanpakken of voorkomen van te hoge werkdruk heeft u steun van het management nodig. Zonder die steun heeft uw beleid weinig kans van slagen. Voor draagvlak, budget en tijd is het MT immers onmisbaar.
Werkdruk bij de bron aanpakken
Verdiepingsartikel Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 16-06-2023
Hoge werkdruk, het heet de vloek van deze tijd. Organisaties zitten te springen om meer personeel. De aanwezige medewerkers zijn zwaar belast. Het ziekteverzuim loopt op. Daardoor zien werkgevers wel in dat maatregelen belangrijk zijn. U kunt daar ook een steentje aan bijdragen.
Meldregeling ongewenst gedrag
Tool Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Publicatiedatum: 08-01-2025
Dit reglement zorgt voor een duidelijke procedure voor het melden van ongewenst gedrag en ongewenste omgangsvormen.
Bij werkdruk moet organisatie ook naar zichzelf kijken
Nieuws Werkdruk Publicatiedatum: 19-06-2024
Hoe groot de schade is die organisaties lijden door werkstress, hangt af van de wijze waarop dat gemeten wordt. Natuurlijk speelt het individuele herstelvermogen van de werknemer een rol bij het risico op uitval, maar organisaties moeten ook naar andere factoren kijken.
-
5
Beleid uitvoeren tegen werkdruk en werkstress
Werkdruk aanpakken door maatregelen op alle niveaus
Verdiepingsartikel Werkdruk Publicatiedatum: 26-03-2025
Bij de aanpak van werkdruk als verzuimoorzaak is belangrijk eerst te weten wat in jullie organisatie wordt verstaan onder werkdruk. Vervolgens kun je aan de hand van een stappenplan de knelpunten boven tafel krijgen en maatregelen bedenken. De Werkdruk Wegwijzer helpt hierbij. Voorwaarde voor succes is dat de aanpak in de hele organisatie wordt doorgevoerd.
Maatregelen tegen ongezonde werkstress
Tool Werkdruk Publicatiedatum: 26-03-2025
Gebruik deze checklist voor een overzicht van de maatregelen die je kunt nemen tegen werkstress.
Hoe voorkomen we werkstress door een personeelstekort?
Vraag & Antwoord Werkdruk Publicatiedatum: 20-05-2025
We hebben in onze organisatie moeite om alle vacatures vervuld te krijgen. Door het personeelstekort hebben de werknemers die we wél hebben extra veel te doen. Hoe zorgen we ervoor dat de schaarste op de arbeidsmarkt niet voor werkstress zorgt in de organisatie?
Zo voorkom je een burn-out
Toolbox Burn-out Publicatiedatum: 06-03-2025
Een burn-out is ontzettend vervelend voor een werknemer en leidt vaak tot langdurig ziekteverzuim. Het is daarom in het belang van zowel de werknemer als de werkgever om maatregelen te treffen die een burn-out kunnen voorkomen. Deze toolbox helpt bij het herkennen van signalen en het nemen van preventieve maatregelen. Als een werknemer tóch uitvalt met overspannenheid, een burn-out of een bore-out, geeft deze toolbox je de tools om de werknemer succesvol (en geduldig) te begeleiden bij de re-integratie. Ook komt de rol van de ondernemingsraad (OR) aan bod.
Communiceren over aanpak werkstress
Tool Werkdruk Publicatiedatum: 17-08-2023
Gebruik deze checklist voor een overzicht van alle onderwerpen die in uw communicatieplan over de aanpak van werkstress moeten staan.
-
6
Maatregelen tegen werkstress op individueel niveau
Hoe leren werknemers 'nee' te zeggen tegen te veel werk?
Vraag & Antwoord Werkdruk Publicatiedatum: 23-08-2024
Binnen onze organisatie hebben we een aantal werknemers die een te hoge werkdruk hebben. Zij kunnen maar moeilijk 'nee' zeggen als collega's extra werk bij hen neerleggen. Hoe kunnen ze op een goede manier 'nee' zeggen als het werk ze overspoelt?
Thuis omgaan met werkdruk
Infographic Werkdruk Publicatiedatum: 23-01-2025
Het combineren van werk en privéleven bij thuiswerken kan stress opleveren. Om dit te voorkomen kun je op een aantal zaken letten. Afwisseling, voldoende beweging en goede communicatie kunnen helpen om werkdruk te voorkomen.
Afspraken maken over bereikbaarheid buiten werktijd
Verdiepingsartikel Preventie Publicatiedatum: 24-12-2024
’s Avonds of in het weekend reageren op appjes van de leidinggevende of een collega. Sommige leidinggevenden en werknemers vinden zoiets gewoon, anderen juist niet. Problemen liggen dan dus op de loer. Maar je kunt een aantal adviezen geven.
Mentale veerkracht als persoonlijk beschermingsmiddel
Verdiepingsartikel Preventie Publicatiedatum: 23-07-2024
Niet elke werknemer die te maken krijgt met tegenslag of hoge werkdruk ervaart daardoor zulke psychische klachten dat hij niet meer kan werken. Persoonlijke kenmerken spelen een rol in hoe werknemers daarmee omgaan. Toch kunt u werknemers wel helpen zich beter te wapenen tegen de effecten van de tegenslagen die het leven - en dus ook het werk - in petto heeft.
Werkstress voorkomen door toepassing van het DISC-model
Verdiepingsartikel Werkdruk Publicatiedatum: 22-10-2024
Een hoge werkdruk is één van de oorzaken van stressklachten. Een extra probleem hierbij is dat irritaties tussen werknemers hoog kunnen oplopen. De meeste werknemers kunnen hun collega’s niet kiezen en de kans op botsende persoonlijkheden is dus zeker aanwezig. Om te voorkomen dat het in drukke tijden uit de hand loopt, is het goed als werknemers elkaars gedrag begrijpen. Kennis van de energiekleuren kan daarbij helpen.
-
7
De rol van de OR bij werkdruk en werkstress
OR kan invloed uitoefenen om werkdruk beheersbaar te maken
Verdiepingsartikel OR en arbeidsomstandigheden Publicatiedatum: 17-08-2023
Werkdruk komt als arborisico veel voor in organisaties. Uw OR kan invloed uitoefenen op het arbobeleid om de werkdruk beheersbaar te maken. Dat is van belang omdat een (te) hoge werkdruk kan leiden tot (langdurig) ziekteverzuim of zelfs uitval. Er zijn volop tools en middelen om die werkdruk te beheersen, maar het is ook een omstreden onderwerp. Werkgevers en werknemers kijken er vaak verschillend tegenaan. Waar moet u op letten en wat zijn de opties?
Bestuurder en OR moeten beide waken voor risico werkdruk
Nieuws OR en arbeidsomstandigheden Publicatiedatum: 17-04-2024
De bestuurder en de ondernemingsraad (OR) moeten zich allebei inspannen om werkstress bij werknemers tegen te gaan. Werkdruk is één van de mogelijke oorzaken van werkstress. Wat is werkdruk, wat is werkstress en welke verplichtingen hebben de bestuurder en de OR om werkstress tegen te gaan?
Gebrek aan ‘slack time’ verhoogt werkdruk
Nieuws OR en arbeidsomstandigheden Publicatiedatum: 27-01-2023
Werkdruk is in veel organisaties een steeds groter probleem. Daarmee is het ook voor de OR een belangrijk onderwerp. Werkdruk aankaarten en aantonen is vaak echter zo eenvoudig nog niet. Hoe kan de OR de bestuurder ervan overtuigen dat er wel degelijk sprake is van werkdruk?
-
8
Meer informatie
Voorkom burn-out op de werkvloer
Training 1 bijeenkomst (2 dagdelen)
Alles over de aanpak van psychosociale arbeidsbelasting
Eén derde van het ziekteverzuim in organisaties is gerelateerd aan werkstress! Het is dan ook niet voor niets dat de Arbowet verplicht psychosociale arbeidsbelasting (PSA) aan te pakken. Tijdens de arbotraining Voorkom burn-out krijg je zicht op de oorzaken van stress en burn-out en leer je wat voor oplossingen mogelijk zijn. Daarmee kun je niet alleen ziekte en uitval door werkstress voorkomen, maar ook de samenwerking en productiviteit verhogen. Aan het eind van deze arbotraining ga je naar huis met een concreet plan om ongezonde werkdruk te verminderen en het werkplezier te vergroten. Hiermee kun je direct aan de slag!