Een werkgever kan de vrije ruimte van de werkkostenregeling (WKR) gebruiken voor het onbelast laten van het rentevoordeel dat de werknemer heeft bij een renteloze lening van de werkgever. Ook kan hij de vrije ruimte inzetten voor een onbelaste eenmalige vergoeding voor de gestegen (energie)kosten van de werknemers.
Per 1 januari 2023 stijgt de vrije ruimte van de werkkostenregeling (WKR) van 1,7% naar 3% over de eerste € 400.000 van de fiscale loonsom van een organisatie. Over het restant van de loonsom bedraagt de vrije ruimte 1,18%. Overschrijdt de werkgever de vrije ruimte? Dan is hij 80% eindheffing verschuldigd over het meerdere.
Bij de behandeling van het Belastingplan 2023 kwam de vraag aan de orde of een werkgever de verhoogde vrije ruimte van 2023 kan gebruiken voor het rentevoordeel dat de werknemer heeft bij een renteloze lening van de werkgever. Dit kan inderdaad. Een vraag die er mee te maken heeft, is of de werkgever voor een (gedeeltelijke) kwijtschelding van de lening ook gebruik kan maken van de (verhoogde) vrije ruimte. Ook dat kan. Maar let op, het rentevoordeel inclusief de kosten van een personeelslening voor een eigen woning waarvan de rente (inclusief de kosten) aftrekbaar is in de inkomstenbelasting, is altijd loon en mag niet worden aangewezen als eindheffingsloon.
Het rentevoordeel of de kwijtschelding is loon op het moment dat het voordeel wordt genoten. De werkgever kan dat voordeel (loon in natura) aanwijzen als eindheffingsloon ten laste van de (verhoogde) vrije ruimte. Dit geldt ook als de lening vóór 2023 is aangegaan. Het moment van (gedeeltelijke) kwijtschelding is het moment waarop duidelijk is dat de werknemer dat bedrag niet meer hoeft terug te betalen. De leningsovereenkomst (tool) moet vastliggen in de loonadministratie.
Ook op een andere manier kan een werkgever de vrije ruimte inzetten om een werknemer financieel te ondersteunen. UWV ging onlangs in op de mogelijkheid dat een werkgever een werknemer met een uitkering een eenmalige vergoeding geeft voor de gestegen energiekosten of als tegemoetkoming voor de inflatie. Als de werkgever deze vergoeding aanwijst als eindheffingsloon ten laste van de vrije ruimte, verrekent UVW de vergoeding niet met de uitkering van de werknemer. Let op dat de werkgever niet achteraf ervoor kan kiezen de vergoeding alsnog aan te wijzen als eindheffingsloon (verdiepingsartikel) en er moet zijn voldaan aan de gebruikelijkheidstoets.